همه کودکان با آمادگی کامل برای یادگیری زبان‌های مختلف به دنیا می‌آیند؛ اما باید به صورت اختصاصی زبان یا زبان‌هایی را بیاموزند که در خانواده، توسط پرستار کودک و در محیط زندگی‌شان از آن استفاده می‌شود. یادگیری زبان زمان‌بر است و کودکان در سرعت تسلط بر نقاط عطف رشد زبانی و گفتاری خود با یکدیگر تفاوت‌هایی دارند. معمولا کودکان در حال رشد ممکن است در هنگام یادگیری با ادای برخی صداها، کلمات و جملات مشکل داشته باشند. با این حال، اکثر آنها تا 5 سالگی می‌توانند به راحتی از زبان استفاده کنند. در نقطه مقابل برخی از کودکان در رشد این مهارت دچار مشکل بوده و به اختلال زبان مبتلا هستند. اختلال زبان یک اختلال ارتباطی است که کودکان مبتلا به آن در درک حرف‌های دیگران و صحبت کردن مشکل دارند. در این مقاله بیشتر در مورد این اختلال گفتار و زبان توضیح می‌دهیم.
اختلال زبان چیست؟
کودکان مبتلا به اختلال زبان در بیان خود و درک آنچه دیگران می‌گویند مشکل دارند. این اختلال هیچ ربطی به مشکلات شنوایی ندارد. اختلال زبان که قبلا به عنوان اختلال زبان دریافتی-بیانی شناخته می‌شد؛ در کودکان خردسال شایع است. بر اساس آمار، 10 تا 15 درصد کودکان زیر 3 سال به این مشکل مبتلا هستند. در سن 4 سالگی، توانایی گفتاری به طور کلی پایدارتر است و می‌توان با دقت بیشتری مشخص کرد که آیا این نقص در کودک وجود دارد یا خیر.
انواع اختلالات زبان
سه نوع مختلف از اختلالات زبانی وجود دارد:
اختلال زبان دریافتی: کودکان مبتلا به اختلال زبان دریافتی در درک آنچه دیگران می‌گویند مشکل دارند.
اختلال زبان بیانی: کودکان مبتلا به اختلال زبان بیانی در استفاده از زبان مشکل دارند. آنها ممکن است قادر به درک آنچه دیگران می‌گویند باشند؛ اما در صحبت کردن با دیگران و یا بیان افکار، احساسات، نیازها و ایده‌های خود از طریق زبان مشکل داشته باشند.
اختلال زبانی ترکیبی دریافتی-بیانی: کودکان مبتلا به هر دو اختلال به طور همزمان در درک آنچه دیگران می‌گویند و همچنین درک شدن توسط دیگران مشکل دارند.
دلایل و نشانه های اختلالگفتار و زبان در کودکان
علائمی که نشان می‌دهد کودک اختلال زبانی دارد عبارتند از:
- مشکل در یادگیری و استفاده از زبان گفتاری و نوشتاری
- تلاش برای یادگیری و استفاده از حرکات بدن
- مشکل در تلفظ واژگان، ساخت جمله یا مکالمه کردن
- مشکل در پیروی از دستورالعمل‌ها یا سازماندهی افکار
- استفاده از جملات کوتاه و ساده
- قرار دادن کلمات در ترکیبات اشتباه
- استفاده از زمان نادرست در جملات
- گفتن کلمات جدا به جای جمله
- تکرار بخش‌هایی از سوالاتی که پرسیده می‌شوند قبل از پاسخ دادن به آنها
- اجتناب از صحبت کردن با غریبه‌ها
- محدود بودن دایره لغات
ویژگی‌های افراد مبتلا به اختلال زبان
این اختلال از نظر درجه و شدت به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شود و روی هر کودک تأثیر متفاوتی دارد. به عنوان مثال، ممکن است یک نفر در درک و پیروی از مکالمات یا دستورالعمل‌های شفاهی مشکل داشته باشد و کودک دیگری بتواند افکار خود را به وضوح بیان کرده و احساسات خود را به صورت کلمات بازگو کند. به طور کلی کودکان مبتلا به اختلالات زبانی خجالتی و آرام هستند و زندگی در محیط‌های اجتماعی برای آنها چالش‌برانگیز است. به همین خاطر ممکن است خود را از این محیط‌ها کنار بکشند و منزوی شوند. یکی دیگر از پیامدهای احتمالی تشخیص نادرست این اختلال، افزایش رفتارهای منفی است که ناشی از ناامیدی یا عصبانیت کودک از ناتوانی در برقراری ارتباط موثر و بیان احساس خود است. این کودکان ممکن است صرفا به دلیل ناامیدی و دلسردی بیش از حد رفتارهای پرخاشگرانه داشته باشند.
دلایل اختلال گفتار و زبان بیانی
هیچ دلیلی برای اختلال زبان بیانی وجود ندارد. ژنتیک ممکن است در این بین نقش داشته باشد زیرا مشکلات زبانی معمولا در خانواده‌های این کودکان وجود دارد. مشکل در بیان گاهی به اوتیسم مربوط می‌شود و می‌تواند نتیجه مشکلات ایجاد شده در بارداری، مشکلات حین زایمان، آسیب‌های مغزی یا بیماری باشد.
سن تشخیص اختلال گفتاری
بهترین سن برای تشخیص و شروع درمان‌های موثر در کودکان مبتلا به اختلال زبانی بین 3 الی 5 سالگی است.
پیشگیری از اختلال زبان در کودکان
پیشگیری از ایجاد اختلال زبانی بسیار دشوار است؛ به ویژه به این دلیل که علت دقیق این اختلال تا حد زیادی ناشناخته است. با این حال، می‌توان با همکاری نزدیک والدین یا پرستار کودک با آسیب شناس متخصص در زمینه اختلالات گفتاری زبانی، تأثیر عوارض آن را بر روی زندگی کودک کاهش داد. مراجعه به مشاور نیز می‌تواند در مقابله با چالش‌های عاطفی و روانی که این اختلال ممکن است ایجاد کند موثر باشد.
روش درمان اختلال زبان و گفتار به چه صورتی است ؟
اختلالات زبانی را می‌توان به روش‌های زیر درمان کرد:
گفتار درمانی و زبان درمانی: متخصص آسیب شناس ممکن است از روش‌های مختلفی برای کمک به رشد کلامی کودک استفاده کند. این روش‌ها عبارتند از:
- استفاده از اسباب بازی، کتاب، عکس یا اشیاء
- تقویت مهارت واج‌آوایی
- آموزش ساخت واژگان
- استفاده از راهکارهایی برای بهبود درک مطلب
- استفاده از زبان برای بیان ایده‌های پیچیده
- سوال پرسیدن و جواب گرفتن
- درگیر کردن کودک در فعالیت‌های ساده مانند درست کردن صنایع دستی
- بهبود مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی با برقراری یک گفتگوی دو طرفه
- مشاوره و استفاده از درمان شناختی رفتاری: این روش به درمان مشکلات عاطفی یا رفتاری مرتبط با این اختلال به کودک کمک می‌کند.
- مراقبت در منزل: والدین یا پرستار کودک می‌توانند با رعایت موارد زیر به رشد کلامی او کمک کنند:
- خواندن و روایت داستان
- واضح، آهسته و کوتاه صحبت کردن
- گوش دادن و پاسخ دادن به کودک زمانی که در حال حرف زدن است
- آرام نگه داشتن جو خانه
- وادار کردن کودک به تکرار دستورالعمل‌ها به زبان خودش
تشخیص مشکلات زبان یا گفتار
متخصص اطفال عموما تشخیص اختلال زبان را با رد کردن مشکلات شنوایی یا سایر اختلالات حسی که می‌توانند بر روی توانایی کلامی تأثیر بگذارند شروع می‌کند. بعد از رد این احتمالات، باید توانایی کودک در درک و بیان توسط آسیب‌شناس ارزیابی شود. برای تشخیص اختلال زبان، کودک باید در استفاده از زبان برای برقراری ارتباط یا ادامه مکالمه دچار مشکل باشد.
کلام آخر
همه کودکان یک زبان که خانواده با آنها صحبت می کنند یاد می گیرند و ممکن در این روند یکی بسیار سریع پیشرفت کند و تعدادی از کودکان به مشکل بخورند و تختلال در زبان و گفتار داشته باشند به همین دلیل ما یک سری دلایل و علت را بررسی کرده ایم و گفتار درمانی کودک یکی از روش های درمان اختلال تکلم در کودکان می باشد و شما اگر موردی را می دانید که نیاز به تکمیل شدن دارد می توانید آن را با ما در میان بگذارید و میزان رضایت خود را از مقاله به میزان امتیاز وارد کنید.