تشنج یا بیماری صرع در کودکان

یک نوع اختلال دوره ای که به دلیل های متفاوتی رخ می دهد، بیماری صرع یا تشنج در کودکان است، معمولا این بیماری علائمی مانند لرزیدن، تکان دادن تمام و یا قسمتی از بدن را به همراه دارد، این موضوع معمولا به شکل غیرقابل کنترل و به صورت یک دفعه ای رخ می دهد و به همین دلیل باعث به وجود آمدن حرکت هایی که طبیعی نیستند در کودک می شود.

معمولا علائم این بیماری در کودکان و بزرگسالان تفاوت زیادی ندارد، ولی به هر حال آشنا بودن و اطلاع داشتن از علائم تشنج در نوزادان برای همه ی اعضای خانواده و همین طور پرستار کودک حائز اهمیت است و می تواند از مشکل های جدی دیگر جلوگیری کند، احتمال دارد این سوال پیش بیاید که صرع از بیماری های کدام قسمت بدن است؟ آیا خطر دارد؟ در ادامه با ما همراه باشید تا هرچیزی که لازم است تا درباره ی این بیماری بدانید را به دست آورید.

صرع
صرع

تشنج یا صرع در کودکان چیست و چرا اتفاق می افتد؟

این بیماری در واقع یک اختلال در فعالیت الکتریکی مغز است که معمولا به شکل یک حمله ی عصبی رخ می دهد، این اتاف زمانی می افتد که در مغز یهو یک فعالیت شدید و یک باره به وجود آید، علت تشنج در کودکان معمولا شبیه افراد بزرگسال است، ولی در اکثر موارد تشنج در کودکان به دلیل تب بالا و یا اسپاسم رخ می دهد، به عنوان کسی که پرستار سالمند است این را باید بدانید که احتمال دارد صرع در هر سنی رخ دهد، مهم ترین علت صرع اختلال ایجاد شدن در ارسال سیگنال های مغزی است که می تواند به هر دلیلی رخ دهد.

تماس با خدمات پرستاری سپید گستر
تماس با خدمات پرستاری سپید گستر

صرع در کودکان

به نقل از epilepsysociety – صرع یک ​​بیماری عصبی است (مغز و سیستم عصبی را تحت تاثیر قرار می دهد) که در آن فرد تمایل به تشنج دارد که از مغز شروع می شود. مغز از میلیون ها سلول عصبی تشکیل شده است که از سیگنال های الکتریکی برای کنترل عملکردها، حواس و افکار بدن استفاده می کنند. اگر سیگنال ها مختل شوند، ممکن است فرد دچار تشنج شود. همه تشنج ها صرع نیستند. شرایط دیگری که می تواند شبیه صرع باشد عبارتند از غش (سنکوپ) به دلیل افت فشار خون و تشنج ناشی از تب به دلیل افزایش ناگهانی دمای بدن در هنگام بیماری یک کودک خردسال. اینها تشنج های صرعی نیستند زیرا به دلیل اختلال در فعالیت مغز ایجاد نمی شوند.

تشنج یا بیماری صرع ارثی است؟

خوب است بدانید که کسانی که زمینه ی ارثی دارند احتمال ابتلای آن ها به این بیماری بیشتر است و به همین دلیل ژنتیک می تواند در رخ دادن این مشکل دخیل باشد.

صرع
صرع

انواع تشنج در کودکان

تشنج در دوران کودکی به دو نوع اصلی تشنج کانونی و تشنج عمومی تقسیم می‌شود.

  • تشنج های کانونی که تشنج جزئی هستند، فقط روی یک طرف مغز اثر می گذارد، قبل از این تشنج، کودک علائم و نشانه هایی دارد که نشان می دهد قرار است حمله ای رخ دهد.
  • تشنج های عمومی روی هر دو طرف مغز اثر داد و معمولا هوشیاری را کم می کند، بیشتر کودکان بعد از این مدل تشنج ها خواب آلود و خسته هستند.

علائم تشنج در کودکان و نوزادان

علائم تشنج در کودکان موارد زیر را در بر می گیرد:

  • کودک خیره می شود
  • حرکت های بازو و پاهای او تند و سریع می شود
  • بدن وی سفت می شود
  • هوشیاری او کم می شود
  • برای فرد مشکلات تنفسی به وجود می آید
  • کنترل کودک روی روده و مثانه کم می شود
  • بدون دلیل مشخص و به صورت ناگهانی زمین می خورد
  • به سر و صداهای اطراف پاسخ نمی دهد
  • گیج است
  • سرش را به شکل ریتمیک تکان می دهد
  • سریع چشمک می زند و بعد به یک نقطه خیره می شود

در زمان تشنج، احتمال دارد که لب های او کبود و آبی شود، تنفس او از حالت طبیعی خارج شود، بعد از تشنج معمولا گیجی و خواب آلودگی به سراغ فرد می آید، دلیل تشنج در کودکان تنها صرع نیست و دلیل و علت های متفاوتی دارد.

صرع
صرع

علائم اولیه تشنج در کودکان

برای والدین و هر کسی که به عنوان پرستار کودک در کنار اوست، شناخت علائم اولیه این بیماری بسیار اهمیت دارد، مهم است که بدانید بسیاری از این علائم، جزء رفتارهای طبیعی دوران کودکی هستند، علائم تشنج خفیف متفاوت اند با این حال، اگر به صورت مکرر و غیرطبیعی رخ دهند لازم است به پزشک مراجعه کنید، این نکته را نیز فراموش نکنید که تشنج همیشه به معنای ابتلای کودک به صرع نیست، تب بالا و برخی از بیماری‌ ها نیز می‌توانند باعث تشنج شوند، بنابراین برای تشخیص درست صرع حتما باید به پزشک مراجعه کنید.

  • کم شدن هوشیاری و توجه کودک به اطراف برای زمان کوتاهی
  • کلماتی را زمزمه کردن و پاسخ ندادن به اطرافیان
  • ناگهان زمین خوردن
  • انجام دادن حرکت های مکرر و غیر عادی همانند سر را تکان دادن یا سریع پلک زدن
  • ناگهانی درد معده داشتن به همراه گیجی و خواب آلوده بودن
  • خواب آلودگی و تحریک پذیری که غیر عادی است بعد از این که از خواب بیدار شدید
  • توهم شنیده شدن صداهایی که واقعی نیستند و اعتراض کردن کودک به بو و مزه های عجیب
  • ترس یا عصبانیت ناگهانی و مداوم

علت بروز تشنج در کودکان

از مهم ترین علت های تشنج در کودکان می توان تب بالا، عفونت های ویروسی، ضایعات عصبی و یا ابتلا به بیماری صرع را می توان نام برد، از سوی دیگر مبتلا شدن به بعضی از بیماری های ژنتیکی، کاهش شدید فشار خون و همچنین آسیب های مغزی می تواند باعث این بیماری شوند، به این نکته دقت کنید که اگر مادر در زمان بارداری از بعضی از داروهای خاص مصرف کند، احتمال دارد که کودک این مشکل را دارا شود، شاید بپرسید که بیماری صرع چه زمانی شروع می شود، این را باید بدانید در بعضی مواقع ممکن است یک نوزاد به این بیماری مبتلا شود و بعضی مواقع ممکن است یک فرد سالمند  مبتلا شود، به همین دلیل تشنج ممکن است در هر سنی رخ دهد.

تشنج در کودکان در اصل همان صرع است، تشنج ارثی بیشتر در کودکان رخ می دهد و دارای نشانه های تب زیاد، عفونت ویروسی و … است و به صرع در افراد بزرگسال شباهت دارد، روش درمان کردن آن به پیشرفت آن بستگی دارد ولی یکی از این راه و روش ها رژیم کتوژنیک است.

صرع
صرع

مهم ترین علائم صرع در کودکان چیست؟

چون تشنج در کودکان به علت های متفاوتی رخ می دهد و نشانه های آن هم می تواند به شکل های متفاوتی خود را نشان دهد، معمولا آن بیماری در سالمندان، بزرگسالان و کودکان خیلی شبیه به یکدیگر است، کسی که به تشنج دچار می شود احتمال دارد برای زمان کوتاهی واکنشی نداشته باشد و به یک نقطه خیره شود، بعد از آن عضلاتی که شل شده است روی زمین می افتد، در این گونه شرایط بعضی از کودکان کنترل ادرار را از دست می دهند، عضله های کودک دچار اسپاسم می شود و اندام های او می لرزند.

احتمال دارد کودک شما، شما را برای زمان کوتاهی نشناسد و یا این که حتی نداند در چه موقعیت و وضعیتی است، بعضی وقت ها تشنج در نوزادان با ناگهان لرزیدن لب های او همراه است، حرکتی درست مانند جویدن که با حرکت های کنترل شده ی چشم ها همراه می شود، به عنوان پرستار کودک در منزل باید این را بدانید که در هنگان تشنج احتمال دارد فقط یک قسمت از بدن بلرزد.

روش های تشخیص بیماری تشنج کودکان

آشنا بودن با علائم و نشانه های این بیماری برای پرستار کودک یا کسی که از کودک مراقبت می کند بسیار حائز اهمیت است، ولی در هر صورت تشخیص دادن این بیماری باید توسط پزشک متخصص انجام شود، از روش هایی مانند الکترو آنسفالوگرافی و انجام دادن آزمایش های متعدد می توانند این بیماری را تشخیص دهند، پرستار کودک باید بداند که اگر حتی یک نشانه ی کوچک از این بیماری را مشاهده کرد باید سریعا به پزشک مراجعه کند، پزشک با اندازه گیری میزان اکسیژن خون، میزان قند خون، کشت ادرار و همچنین کشیدن مایع نخاعی و عکسبرداری از مغز می تواند بیماری را تشخیص دهد، در خیلی از مورد ها با سی تی مغز، ناهنجاری های مغزی، خونریزی و یا تومور های مغزی دیده می شود.

در یک مقاله به صورت کامل به “درمان سریع افت قند خون” پرداختیم.

صرع
صرع

اقداماتی که باید در زمان تشنج کودک انجام دهید ؟

قبل از هر چیز شما که پرستار کودک هستید یا از او مراقبت می کنید باید بدانید که اگر علائم تشنج را دیدید باید خیلی زود اقدام های فوری را برای جلوگیری کردن از آسیب های بیشتر را انجام دهید، برای این کار مرحله های زیر را انجام دهید:

  • در قدم اول کودک را به پهلو بخوابانید.
  • سپس همه ی وسیله های تیز و برنده که خطرناک هستند را از دسترس او دور کنید.
  • خوب است چیزی را در دهان او نگذارید و یا این که تلاش نکنید که زبان وی را نگه دارید.
  • تا زمانی که کودک کاملا هوشیار شود و بهبود پیدا کند باید در کنار کودک بمانید.
  • اطمینان حاصل فرمایید که کودک بعد از تشنج به صورت کامل و درست نفس می شکد، اگر نفس کشیدن او با اختلال مواجه شده است یا حس کردید که نفس نمی کشد سریعا از تنفس دهان به دهان استفاده کنید، توجه کنید که استفاده کردن از این روش موقعی که کودک در حال تشنج است ممکن است باعث آسیب به او شود، در نتیجه این کار را حتما بعد از این که تشنج به اتمام رسید انجام دهید.
  • به عنوان پرستار این را بدانید که تا موقعی که کودک به طور کامل هوشیار نشده است نباید به او آب و غذا و دارو بدهید، زمانی که تشنج به اتمام رسید میزان تب او را بررسی کنید و اگر تب داشت کار های لازم برای قطع شدن تب او را انجام دهید، در این زمان خوب است از قرص استامینوفن بهره بگیرید و لباس های گرم را از تن کودک در آورید.
صرع
صرع

درمان بیماری صرع امکان پذیر است؟

پرستار کودک یا کسی که از کودک مراقبت می کند باید اطلاع داشته باشد که کودک از داروهای ضد صرع استفاده می کند یا نه؟ کودکانی که صرع دارند باید با مشورت پزشک دارو مصرف کنند، از سوی دیگر این بیماری و رژیم غذایی رابطه تنگاتنگی با یکدیگر دارند، به گونه ای که استفاده کردن از بعضی از غذاها و دارو ها می تواند نشانه و علائم این بیماری را تا حد زیادی کم کند، معمولا کودکانی که فقط یک بار به صرع دچار شده اند نیاز به درمان و دارو ندارند، ولی اگر این اتفاق به شکل مداوم رخ دهد، فرد باید از دارو و مکمل هایی مصرف کند، یک راه و روش دیگر برای درمان کردن این بیماری رعایت کردن رژیم کتوژنیک است، برای این بیماری در کودکان درمان قطعی موجود نیست.

رژیم کتوژنیک مقدار کربوهیدرات و مصرف کردن چربی را محدود می کند و ماده ای به نام کتون را در بدن تولید می کند و این ماده در کنترل کردن صرع در کودکان اثر دارد، به عنوان کسی که از کودک مراقبت می کند یا پرستار کودک باید بدانید که فرد باید حداقل 2 سال این رژیم را رعایت کند تا بیماری او درمان شود، روش دیگری که برای درمان در کودکان مورد استفاده قرار می گیرد صرع است، وقتی که کودک با مصرف دارو و رعایت کردن این رژیم درمان نشد  باید از روش جراحی استفاده کرد.

داروهای تشنج کودکان

گزینه‌های دارویی زیادی برای کنترل حملات تشنج در کودکان وجود دارد که باید هنگام انتخاب آن ها به 2 عامل مهم نوع صرع و عوارض جانبی دارو توجه کرد.

آیا بیماری صرع خطرناک است؟

آیا تشنج موجب مرگ می شود؟ بیماری صرع هم می‌تواند اثرات مخرب کوتاه مدت داشته باشد و هم در دراز مدت مضراتی برای بدن به همراه آورد، زمین خوردن و وارد آمدن ضربه به سر بدترین و جدی‌ ترین خطری است که کودکان مبتلا به این عارضه را تهدید می‌کند، همانطور که گفتیم خطرات طولانی مدتی نیز برای این نوع بیماری در نظر گرفته شده است، افرادی که صرع دارند بیشتر مشکلات حافظه یا اختلالات عاطفی مانند اضطراب یا افسردگی را دارا هستند، ضمن این که به طور کلی صرع می‌تواند از نظر کیفی روی زندگی تاثیرات مخربی داشته باشد.

ایا بیماری صرع در کودکان قابل درمان است؟

معروف‌ترین گزینه‌ های درمانی برای صرع در کودکان عبارت اند از:

مصرف دارو:

بیشتر افرادی که صرع دارند برای این که علائم آن را کنترل کنند به داروهای ضد صرع نیاز دارند، این دارو ها احتمال دارد از بروز تشنج پیشگیری کنند ولی درمان حتمی نیست، بعد از شروع تشنج توانایی توقف آن را ندارند، خیلی از کودکان تا آخر عمر به استفاده از دارو نیاز ندارند و پس از مدتی می شود استفاده از دارو را تحت نظر پزشک قطع کنند.

رعایت رژیم کتوژنیک:

اگر مصرف دارو کافی نباشند، ممکن است رژیم کتوژنیک بتواند این بیماری را در برخی از کودکان کنترل کند.

تحریک عصب:

اگر صرع به دارو پاسخ ندهد، پزشک ممکن است روش تحریک عصبی را توصیه کند، در این درمان، از دستگاه خاصی برای ارسال جریان‌های الکتریکی ضعیف به سیستم عصبی استفاده می‌شود.

صرع
صرع

عمل جراحی:

در بعضی از موارد، پزشک قسمتی از مغز را توسط عمل جراحی بر می دارد و این به کنترل بیماری در کودک کمک می کند.

عوارض بعد از تشنج در کودکان خطرناک است!

در کل باید بدانید که دلیلی که باعث بروز این بیماری می شود روی عوارض آن هم اثر دارد، به عنوان کسی که از کودک مراقبت می کنید، باید اطلاع داشته باشید در تشنج هایی که بیشتر از پنج دقیقه به طول می انجامد باید قطعا از پزشک متخصص کمک بگیرید، عوارض این بیماری بر مغز کودک توسط پزشک بررسی می شود، ممکن است این سوال پیش بیاید که آیا صرع خطرناک است؟ پرستار کودک باید بداند که ممکن است بعد از تشنج کودک نتواند نفس بکشد و یا این که بعد از تشنج اول، تشنج دوم رخ دهد، در این شرایط اگر کودک را دیر به پیش پزشک ببرید احتمال دارد جان او به خطر بیفتد.

به عنوان کسی که از کودک مراقبت می کند باید آگاه باشید که شایع ترین عارضه تشنج معمولا سقوط کردن و برخورد کردن با جسم تیز است، به همین دلیل خیلی باید مواظب باشید، اضافه بر این در بیشتر موارد کودکی که صرع دارد از نظر روحی ضعیف تر از بقیه است و باید بیشتر حواس مان به این کودکان باشد و اگر لازم شد از روانشناس یا مشاور باید کمک بگیریم.

صرع
صرع

تاثیر تشنج بر مغز کودکان

بیشتر کودکانی که صرع دارند، طیف هوشی آن ها و همچنین توانایی هایشان شبیه به بقیه ی کودکان است، به هر حال بعضی از کودکانی که صرع دارند در آینده در یادگیری مشکل خواهند داشت، این مشکل ها احتمال دارد به علت عوامل مربوط به صرع همانند وجود یک ناهنجاری مغزی زمینه ای و تعداد دفعات رخ دادن تشنج و یا به دلیل بیماری های زمینه ای دیگر همانند اختلال نقص توجه و بیش فعالی یا اختلال طیف اوتیسم اتفاق افتد.

تشنج‌ های شبانه می‌توانند باعث خواب‌ آلودگی در طول روز شده و بر یادگیری و مشارکت آموزشی کودک تاثیر بگذارند، گاهی اوقات داروهای درمان این بیماری نیز به خواب‌آلودگی، تغییراتی خلقی و یا تغییرات رفتاری کمک می‌کنند، حتی زمانی که حملات با دارو کنترل می‌شوند نیز ممکن است صرع مجموعه‌ ای از مسائل دیگری را ایجاد کند که می‌توانند بر روی رشد و توانایی‌های طبیعی کودک اثرگذار باشند، اختلالات شناختی که بر روی زبان، حافظه، توجه و سایر توانایی‌ های حیاتی برای رشد طبیعی تاثیر می‌گذارند،در میان کودکان مبتلا به صرع رایج‌ تر هستند.

حمله عصبی در کودکان

حملات عصبی ناشی از ابتلا به تشنج در کودکان، نتیجه تخلیه بار الکتریکی اضافی در گروهی از سلول‌های مغزی است، قسمت‌های مختلفی از مغز می‌توانند محل چنین ترشحاتی باشند، این حملات از نظر شدت و مدت با هم تفاوت‌هایی دارند، به عنوان مثال می‌توانند از نظر شدت از یک عدم هوشیاری کوتاه تا تکان‌های عضلانی شدید و طولانی متفاوت باشند، حملات همچنین می‌توانند از نظر فراوانی نیز در افراد مختلف متفاوت باشند، در برخی از کودکان تعداد حملات کمتر از یک بار در سال است و برخی از آنها نیز تا چند بار در روز دچار حمله می‌شوند.

صرع
صرع

 بیماری صرع ارثی است؟

پزشکان معتقدند که در بسیاری از موارد، داشتن استعداد ژنتیکی همراه با فراهم آمدن شرایط محیطی می‌تواند منجر به ایجاد صرع شود، حدود 30 تا 40 درصد موارد ابتلا به صرع، ناشی از استعداد ژنتیکی است، بستگان درجه اول افراد مبتلا به صرع ارثی، 2 تا 4 برابر بیشتر از بقیه ی افراد در معرض خطر ابتلا به صرع هستند.

جمع بندی نهایی

افراد زیادی هستند که با این بیماری درگیر هستند، به عنوان پرستار کودک، باید علائم و روش های مراقبت از این بیماران را به خوبی بدانید، یادتان باشد که اگر علائم صرع را در کودک دیدی حتما به پزشک مراجعه کنید،در صورت نیاز به پرستار کودک یا پرستار بیمار از خدمات مجموعه پرستاری سپید گستر کمک بگیرید.

تماس با خدمات پرستاری سپید گستر
تماس با خدمات پرستاری سپید گستر
انتشار یافته: 15
  1. دکتر سالار 2 سال قبل

    این چیه که تو پرانتز نوشتین؟ چرا والدین کودکان مبتلارو میترسونین؟ بیماری کنترل شده هیچ مشکلی نداره ضمن اینکه اصلا چیزی راجع به صرع غیابی که کلا علایم فیزیکی نداره ننوشتین. واقعا بده این کار.

    1. sepidadm 2 سال قبل

      سلام دوست عزیز ممنون بابت نظر شما، ما کلا قصد آگاه سازی داریم و ما در مقاله ذکر کرده ایم که قابل کنترل است اگر کامل مطالعه کنید متوجه می شوید و برای صرع غیابی حتما در آینده نزدیک انجام مطلب به روز می شود و اگر شما مطلبی یا تجربه ای در موردش دارید خوشحال میشم با ما به اشتراک بگذارید با تشکر

      1. دکتر سالار 2 سال قبل

        پس لطفا واژه ی مرگ خاموش رو حذف کنید. این واژرو صرفا برای جذب مخاطب گذاشتین اما این کار درستی در حیطه ی پزشکی و درمان نیست.

        1. sepidadm 2 سال قبل

          با سلام درست شد

  2. زهرا احمدی 2 سال قبل

    سلام خسته نباشید من یه پسر خواهر دارم از نوزادی حالش خوب بوده بعد یک سال حالش بد شده دکترا گفتن این تشنج داره خواهر زاده ام روزی چند بار حمله میاد سرش حمله مثل یه شوکی که وارد میشه بهش با طرف چپ میوفته زمین همیشه

  3. حمیدرضا محسنی 1 سال قبل

    من شرکت شمارو به همه کسایی که دارن نظرات را میخونن و میبینن پیشنهاد می کنم

  4. احمد انصاری 1 سال قبل

    خیلی سپید گستر
    خوبی دارین

  5. هادی عظیمی 1 سال قبل

    پرستار کودک را مطابق با فرهنگ خودش تربیت می کند یا مطابق با تربیت والدین کودک؟

  6. عبدالله بیاتی 1 سال قبل

    سلام مرکز شما تجهیزات پزشکی هم اجاره می دهد؟

  7. علی هدایت 1 سال قبل

    سلام عالی بود

  8. محمدعلی توفیق 1 سال قبل

    پرستار سالمند دیابتی که همراه سالمند برن برای دیالیز هم دارید؟

  9. مهتاب امجدی 8 ماه قبل

    سلام می خواستم بدونم صرع مسری هست یا نه؟

    1. sepidgostar 8 ماه قبل

      سلام و عرض ادب خیر بیماری صرع سرایت پذیر نیست

  10. الناز بیضایی 3 ماه قبل

    کسایی که صرع دارن فقط یه نوع تشنج رو تجربه میکنن یا ممکنه چند تا تشنج داشته باشن؟

    1. sepidgostar 3 ماه قبل

      عرض ادب و احترام اغلب افرادی که صرع دارند یک نوع تشنج رو تجربه میکنند، اما ممکنه برخی از بیماران چند نوع تشنج رو هم تجربه کنند

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

لطفا نظرات و پیشنهادات خود را با رعایت موارد اخلاقی وارد نمایید