سنگ کلیه چیست و چه علائمی دارد؟

یکی از شایع ترین اختلالات دستگاه ادراری که هر سال فقط در ایالات متحده 300000 نفر را به مراکز درمانی می برد سنگ کلیه است، آیا این بیماری خطرناک است؟ دلیل از کار افتادن کلیه چیست؟ اگر می خواهید بیشتر با این بیماری آشنا شوید این مقاله را مطالعه بفرمایید.

سنگ کلیه چیست؟

در واقع زمانی که ذره هایی مانند کلسیم، اگزالات و فسفر که در مواد غذایی هستند سفت و متبلور شوند و بعد از تصفیه خون وارد ادرار شوند باعث سنگ کلیه می شوند، اگر مایعات به اندازه کافی مصرف نشود این مواد معدنی متبلور می شوند، به هم متصل می شوند و سنگ کلیه را به وجود می آورند.

سنگ کلیه
سنگ کلیه

انواع سنگ کلیه شامل چه چیزی است و چگونه تشکیل می شوند؟

انواع متنوع و مختلفی از سنگ ممکن است در کلیه تشکیل شود، مهم‌ترین آنها شامل موارد زیر می شوند:

  • سنگ های کلسیمی این بیماری به 2 نوع تقسیم می شوند: (1:اگزالات کلسیمی و 2:فسفات کلسیمی) که شایع ترین سنگ های کلیه هستند، نوع اول از نوع دوم شیوع بیشتری دارند.
  • وقتی که اسید اوریک به میزان بیش از حدی در ادرار برسد، سنگ اسید اوریک را تشکیل می دهد، خوردن مواردی مانند ماهی، صدف و گوشت زیاد به ویژه گوشت اندام های داخلی بدن حیوانات مانند جگر احتمال دارد اسید اوریک را در ادرار زیاد کند.
  • نوع دیگر سنگ های استروویت هستند که احتمال دارد پس از مبتلا شدن به عفونت ادرار به وجود بیایند، که سرعت بزرگ شدن این نوع سنگ ها به شدت زیاد است.
  • اختلال سیستینوری که به صورت ارثی است و از پدر و مادر به فرزندان منتقل می شود سنگی را به نام سنگ سیستین به وجود می آورد، این اختلال باعث می شود که آمینو اسید سیستین به ادرار و کلیه ها وارد شود.
تماس با خدمات پرستاری سپید گستر
تماس با خدمات پرستاری سپید گستر

علائم سنگ کلیه در مردان و زنان

علائم سنگ کلیه در زنان و مردان می‌ تواند یک یا چند مورد از موارد زیر را در بر بگیرد، سنگ کلیه علائم متفاوتی دارد اما مهم ترین آن ها عبارت اند از:

  • درد شدید در دو طرف کمر
  • درد مبهم زیر شکم که از بین نمی‌رود
  • وجود خون در ادرار
  • حالت تهوع یا استفراغ
  • تب و لرز
  • بوی بد و کدر شدن رنگ ادرار
سنگ کلیه
سنگ کلیه

ما شایع ترین نشانه های سنگ کلیه را بررسی کرده ایم که شاید دلایل دیگری داشته باشد اما بیشتر این موارد را در بالا گفتیم.

سنگ کلیه

به نقل از mayoclinic - سنگ کلیه (همچنین سنگ کلیه، سنگ کلیه، سنگ کلیه یا سنگ کلیه نیز نامیده می شود) رسوبات سختی هستند که از مواد معدنی و نمک تشکیل شده اند و در داخل کلیه شما تشکیل می شوند.
رژیم غذایی، اضافه وزن بدن، برخی از شرایط پزشکی و برخی مکمل ها و داروها از جمله علل متعدد سنگ کلیه هستند. سنگ کلیه می تواند هر بخشی از دستگاه ادراری شما را تحت تأثیر قرار دهد - از کلیه ها گرفته تا مثانه. اغلب زمانی که ادرار غلیظ می شود، سنگ ایجاد می شود و به مواد معدنی اجازه می دهد تا متبلور شوند و به هم بچسبند.

نشانه های سنگ کلیه به چه صورتی خود را نمایان می کند؟

درد زیاد و شدید و احساس گرفتگی و اسپاسم ماهیچه ی پشت و پهلو، شایع ترین علائم سنگ کلیه است، این احساس گرفتگی به احتمال زیاد به زیر شکم یا کشاله ران هم سرایت می کند، دردی که سنگ کلیه آن را به وجود می آورد اغلب به صورت ناگهانی شروع می شود و سینوسی است، زمانی که بدن بخواهد آن را دفع کند و از شر آن راحت شود ، این درد می تواند سنگ کلیه را نشان دهد.

سنگ کلیه
سنگ کلیه

سنگ کلیه در نوزادان

دلایلی که کودکان یا نوزادان را در معرض افزایش خطر ابتلا به سنگ کلیه قرار می‌دهند موارد زیر را شامل می شود:

  • سابقه خانوادگی
  • کاهش مصرف آب یا کم آبی طولانی مدت بدن
  • عفونت مکرر دستگاه ادراری
  • استفاده از رژیم غذایی سرشار از سدیم و یا پروتئین
  • چاقی
  • کاهش سطح فعالیت
  • نقص در دستگاه ادراری
  • استفاده از داروهای خاص

 کودکان و نوزادانی که به سنگ کلیه دچار هستند باید خیلی به تغذیه خود اهمیت بدهند و مواظب باشند، نگهداری از کودک مبتلا به این عارضه کار آسانی نیست در نتیجه باید پیشگیری های لازم انجام شود تا به مشکل نخورند.

سنگ کلیه در سالمندان

همانطور که در جریان هستید با توجه کردن به شرایط غذایی، خیلی از افراد مسن در خانواه، دچار سنگ کلیه هستند و این باعث می شود که مواظبت از آن افراد مشکل شود زیرا این عارضه درد شدیدی دارد و باید مواردی را رعایت کنید تا در سن بالا مبتلا به سنگ کلیه نشوید و اگر هم دچار شد نیاز به مراقبت ویژه دارد، اندازه سنگ کلیه متغیر است اندازه ی آن می تواند از یک دانه شن باشد تا یک توپ گلف و پرستار سالمند با تجربه باید بداند که این عارضه خیلی شایع است در سالمندان.

روش تشخیص حتمی سنگ کلیه

اگر رنگ ادرار تغییر کرد و درد ادامه داری در قسمت زیر دنده تا زیر شکم شما وجود داشت به پزشک مراجعه کنید و برای گرفتن جواب قطعی از روش های زیر طبق توصیه پزشک بهره بگیرید:

  • سونوگرافی
  • سی تی اسکن
  • رادیو گرافی
  • پیلوگرام داخل ورودی
سنگ کلیه
سنگ کلیه

پیشگیری از سنگ کلیه

مهم ترین کاری که برای پیشگیری از عارضه سنگ کلیه می توانید انجام دهید، مصرف به اندازه ی مایعات خصوصا آب است، به جز چند مورد خاص نوشیدن 6 تا 8 لیوان آب برای بدن واجب و ضروری است، اضافه بر این مطالعات و تحقیقات نشان می دهد که رژیم غذایی که باعث کاهش فشار خون شود خطر مبتلا شدن به سنگ کلیه را هم کم می کند، یکی دیگر از عامل هایی که خطر این عارضه را زیاد می کند اضافه وزن است، در نتیجه اگر نمی خواهید که سنگ کلیه داشته باشید وزن خودتان را متعادل نگه دارید و از اضافه وزن دوری کنید.

زمانی که احساس می کنید سنگ کلیه دارید

زمانی که علائم و نشانه های سنگ کلیه را احساس کردید بهتر است در اسرع وقت به پزشک متخصص مراجعه کنید، در برخی مواقع پزشک از شما می خواهد مایعات بیشتری بنوشید تا سنگ از ادرار شما خارج شود، در صورتی که احساس فشار در هنگام ادرار کردن داشتید بهتر است تکه ای از سنگ را که از بین نرفته است را نجات داده و به پزشک نشان دهید، در برخی مواقع نیز نیاز به برداشتن سنگ و جراحی است.

بیماری سنگ کلیه و رژیم غذایی

رژیم غذایی و وزن فرد می تواند تأثیر بسزایی روی بیماری های کلیوی به خصوص نارسایی مزمن کلیه دارد، همچنین افرادی که کلیه هایشان به صورت مداوم سنگ ساز است، ابتدا باید نوع سنگ مشخص شده با انجام آزمایشات تا رژیم غذایی مناسبی به بیمار تجویز شود، رژیم غذایی می تواند از تشکیل سنگ پیشگیری کرده و سنگ کلیه را از بین ببرد، برای مثال افرادی که دارای سنگ کلیه به جنس اگزالات کلسیم هستند، باید موادی که دارای کلسیم یا اگزالات هستند مانند لبنیات کمت مصرف کنند.

کاهش وزن باعث بهتر کار کردن کلیه ها می شود، همچنین عمل دفع مواد زائد نیز راحت تر انجام می شود، بنابراین افرادی که مشکلات کلیوی دارند باید لاغر شوند و به رژیم غذایی خود توجه داشته باشند، بهتر است یک برنامه غذایی اصولی داشته باشند و تمام ویتامین ها مواد معدنی مورد نیاز بدنشان را در این برنامه قرار دهند تا سلامتی خود را ارتقاء دهند.

درمان سنگ کلیه

درمان کردن سنگ کلیه با توجه به نوع سنگ اتفاق میفتد، برای این که نوع سنگ مشخص شود، سنگ خارج شده از ادرار به آزمایشگاه فرستاده می شود، اولین خط درمان این بیماری افزایش یافتن جریان ادرار در روز است که نوشیدن آب به اندازه 6 تا 8 لیوان باعث آن می شود، کسانی که بدن کم آبی دارند یا اینکه تهوع و استفراغ شدید دارند احتمالا به سرم نیاز داشته باشند، بقیه راه های درمانی عبارت اند از:

داروهایی که در ادامه به آن ها اشاره میکنیم در درمان سنگ کلیه موثر اند:

  • آلوپورینول برای سنگ‌های اسید اوریک
  • دیورتیک‌های تیازیدی برای پیشگیری از تشکیل و تولید سنگ‌های کلسیمی
  • بی‌کربنات سدیم یا سیترات سدیم برای کاهش اسیدی شدن ادرار
  • محلول‌های فسفر برای جلوگیری از تشکیل سنگ‌های کلسیمی
  • ایبوپروفن
  • استامینوفن
  • ناپروکسن سدیم
  • سنگ شکن
  • نفرولیتوتومی از راه پوست
سنگ کلیه
سنگ کلیه

درمان گیاهی سنگ کلیه

مصرف مواد زیر می‌تواند به درمان سنگ کلیه کمک کند:

  • سرکه سیب
  • آب لیمو
  • آب ریحان
  • آب انار
  • روغن زیتون
  • لوبیا قرمز
  • دمنوش ریشه قاصدک
  • دمنوش گیاه دم اسبی

عوارض سنگ شکن کلیه

این روش هم مانند دیگر روش ها ممکن است خطراتی را شامل شود مثلا احتمال دارد باعث خونریزی داخلی شود که در این مورد بیمار به تزریق خون نیاز پیدا می کند، اگر بعد از این که سنگ خرد شد یک تکه از سنگ جلوی خروج ادرار را بگیرد باعث عفونت و آسیب کلیوی می شود، عوارض جدی دیگر سنگ شکنی افزایش فشار خون یا نارسایی کلیه است.

درمان درد سنگ کلیه

دفع سنگ کلیه می تواند خیلی درد ایجاد کند، پزشکان در این موارد استفاده از مسکن های خارج از نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن را پیشنهاد می کنند، برای درد های شدید احتمال دارد یک داروی مخدر یا ضد التهابی مانند کتورولاک (ترامادول) تجویز شود، بقیه ی درمان های طبیعی بعضی علائم را برای زمان کوتاهی آرام می کنند، درمان ها:

  • دوش گرفتن با آب گرم
  • استفاده از کمپرس داغ

درمان سنگ کلیه در منزل

تنها راه خارج شدن سنگ کلیه از بدن ادرار است، سنگ کلیه ای که کوچکتر از 5 میلی متر باشد به آسانی دفع می شود، ولی سنگ هایی که بزرگتر از این اندازه هستند به طور کلی به مداخله پزشکی نیاز دارند، با توجه به اندازه سنگ و محل آن، زمان لازم برای دفع کردن آن متفاوت است، خوشبختانه راه های درمان خانگی زیادی برای دفع سنگ کلیه وجود دارد، برخی از آن ها شامل موارد زیر است:

  • نوشیدن مقدار زیادی آب
  • مصرف مخلوطی از آب لیمو و روغن زیتون
  • نوشیدن ترکیبی از سرکه سیب خام و آب
  • مصرف غذاهای ادرار آور مانند کرفس، کلم بروکلی، خیار، هندوانه و مارچوبه

آیا سنگ کلیه خطرناک است

سنگ کلیه خیلی کم برای بدن خطرناک می شود، اگر باعث عفونت های مکرر یا جدی شود یا برای زمان زیادی در کلیه موجب بسته شدن مجاری ادرار شود می تواند آسیب کلیوی را باعث شود، بعضی از این سنگ ها اگر درمان نشوند می توانند باعث از کار افتادن کلیه شوند.

سنگ کلیه
سنگ کلیه

آیا سنگ کلیه باعث فشار خون می شود

تقریبا همه ی کسانی که کلیه‌ های سنگ ساز دارند، در معرض خطر مبتلا شدن به بیماری فشار خون و بیماری‌های کلیوی هستند، در نتیجه از سنگ کلیه به عنوان یکی از دلایل خطر ابتلا به این بیماری‌ها یاد می‌شود، مردان سالمند مبتلا به سنگ کلیه، بیش از بقیه در معرض ابتلا به افزایش فشار خون هستند و باید روش های درمان سریع افت فشار خون را بدانید که این بیماری را کنترل کنید.

کلام آخر

همانطور که گفتیم این بیماری بسیار شایع است و در بسیاری از انسان ها به وجود می آید این سنگ از رسوبات به وجود می آید که توسط کلیه تولید می شود و روش های درمان متفاوتی دارد که جدیدا به صورت لیزر و دستگاه سنگ شکن از بین می رود، در صورت نیاز به پرستار سالمند یا پرستار بیمار در منزل میتوانید با شماره های درج شده در سایت تماس بگیرید.

تماس با خدمات پرستاری سپید گستر
تماس با خدمات پرستاری سپید گستر
انتشار یافته: 5
  1. نادر محمدی 1 سال قبل

    هزینه خدمات پانسمان در منزل چگونه است؟

  2. مجید شعاعی 1 سال قبل

    متن خیلی کامل و خوبی بود استفاده کردم

    1. sepidgostar 1 سال قبل

      سلام و عرض ادب سپاس از توجه تون

  3. فریبرز غریبی 6 ماه قبل

    سلام علت اصلی سنگ کلیه چیست؟

    1. sepidgostar 6 ماه قبل

      سلام وقتتون بخیر علت هاب سنگ کلیه می تواند نوشیدن آب کم، ورزش (زیاد یا خیلی کم)، چاقی، جراحی کاهش وزن، یا خوردن غذای حاوی نمک یا شکر زیاد. عفونت و سابقه خانوادگی ممکن است در برخی افراد مهم باشد. خوردن بیش از حد فروکتوز با افزایش خطر ابتلا به سنگ کلیه مرتبط است

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

لطفا نظرات و پیشنهادات خود را با رعایت موارد اخلاقی وارد نمایید