آبله مرغان از رایج ترین بیماری های واگیر دار کودکان است که در کودکان زیر 10 سال شایع تر است، بزرگسالان نیز ممکن است به این بیماری مبتلا شوند که شدت آن در بزرگسالان افزایش پیدا میکند و تبدیل به بیماری زونا میشود که بدن تان را از دانه های قرمز رنگ پر کرده و همراه با درد، خستگی، تب و سردرد است، افرادی که واکسن آبله مرغان را تزریق کرده اند مقاومت بیشتری نسبت به این بیماری دارند، در این مقاله به بررسی علائم، نشانه ها، روشدرمان و عوارض بیماری آبله مرغان (Chickenpox) میپردازیم.
آبله مرغان از بیماری هایی است که واگیر دارد و ویروس واریسلا زوستر باعث ایجاد این بیماری میشود، از علائم آبله مرغان میتوان به لکه یا جوش های قرمز روی پوست صورت و بدن، تب و لرز و حالت تهوع اشاره کرد.
آبله مرغان چیست و شایع ترین سن ابتلا به این بیماری
در جواب اینکه آبله مرغان چیست باید بگوییم؟ اسم پزشکی بیماری آبله مرغان واریسلا است و ویروسی به نام ویروس واریسلا-زوستر در این بیماری نقش دارد و سرعت انتقال بیماری آن از افراد مبتلا شده و آلوده بسیار بالاست.
آبله مرغان از شایع ترین بیماری های دوران کودکی به خصوص کودکان زیر 10 سال است، تعداد بالایی از کودکان در مقاطع خاصی به آن مبتلا می شوند، در فصل های زمستان و بهار مخصوصا از اواخر ماه اسفند تا ماه اردیبهشت کودکان زیادی به این بیماری مبتلا می شوند، اغلب بزرگسالان به دلیل تزریق واکسن آبله مرغان و یا ابتلا به آن در سنین کودکی به آن مبتلا نمی شوند.
درباره آبله مرغان
به نقل از سایت cdc – آبله مرغان یک بیماری بسیار مسری است که توسط ویروس واریسلا زوستر (VZV) ایجاد می شود. می تواند باعث ایجاد بثورات خارش دار و تاول مانند شود. بثورات ابتدا روی قفسه سینه، پشت و صورت ظاهر می شود و سپس در تمام بدن پخش می شود و بین 250 تا 500 تاول خارش دار ایجاد می کند. آبله مرغان می تواند جدی باشد، به ویژه در نوزادان، نوجوانان، بزرگسالان، زنان باردار و افرادی با بدنی که توانایی کمتری در مبارزه با میکروب ها و بیماری ها (سیستم ایمنی ضعیف) دارند. بهترین راه برای پیشگیری از آبله مرغان تزریق واکسن آبله مرغان است.
نشانه ها و علائم آبله مرغان
اغلب افرادی که واکسن آبله مرغان را تزریق نکرده باشند و یا در کودکی آبله مرغان نگرفته باشند، میتوانند به این بیماری مبتلا شود، علائم آبله مرغان به طور نرمال 4 تا 7 روز طول می‌کشد، مهم ترین علامت آبله مرغان، بثورات پوستی است، مشکلات پوستی این بیماری خود را به شکل تاول هایی که دارای مایع هستند و خارش زیادی دارد نشان می دهد که در نهایت منجر به زخم پوستی می شوند.
اولین قسمت هایی از بدن که این بثورات و جوش ها روی شان ظاهر میشوند صورت، قفسه و کمر هستند، ممکن است جوش ها در نواحی خاص بدن همچون ناحیه تناسلی، داخل دهان، داخل چشم یا روی پلک نیز ظاهر شوند.
سایر علائم آبله مرغان عبارتند از:
- تب
- خستگی
- کاهش اشتها
- سردرد
- بدن درد
آبله مرغان در کودکان
کودکان و افراد دارای شرایط خاص از جمله زنان باردار بیشتر در معرض خطر ابتلا به ابله مرغون هستند.
در گذشته برای اینکه واکسن ساخته نشده بود تقریبا همه ی کودکان زیر 12 سال آبله مرغان می گرفتند، امروزه با در دسترس بودن واکسن، آبله مرغون بیماری خطرناک و شایعی محسوب نمی شود و بسیاری از کودکان میتوانند این دوره را از طریق کمک پرستار کودک به راحتی طی کنند.
علائم آبله مرغان در کودکان
شایع ترین علائم بیماری آبله مرغان در کودکان عبارتند از:
- احساس سر درد، بدن درد و تب یک روز قبل از ظاهر شدن جوش های آبله
- تبدیل شدن ثورات پوستی به تاول های کوچک همراه با خارش
- کاهش یا از دست دادن اشتها، بروز مشکلات تغذیه ای
اگر چه امروز هم بیماری آبله مرغان وجود دارد و تعدادی از افراد به این بیماری مبتلا می شوند اما معمولا گودکان به نوع خفیف آن مبتلا می شوند و برخی ممکن است چند روز ناراحتی داشته باشند و پس از حدود یک هفته بهبود پیدا می کنند، جوش های آبدار پوست حدودا بعد از یک هفته کم کم خشک می شوند و تعداد و لک هایش کم تر و کمرنگ تر شده و بعد از دو هفته به صورت کامل از بین می روند.
آبله مرغان در بزرگسالان
اگر چه بسیاری از افرادی که در کودکی آبله مرغان می گیرند به دلیل تولید آنتی بادی های مخصوص از ابتلا دوباره به این بیماری مصون اند، اما ممکن است برخی از افراد در بزرگسالی دوباره به آبله مرغان مبتلا شوند که خود را به شکل بیماری زونا نشان می دهد، ممکن است ویروسی که علت بیماری آبله مرغان است به صورت غیر فعال یا خفته در بافت های عصبی بدن باقی بمانند و در منجر به زونا شوند.
در نتیجه بیماری زونا همان آبله مرغان در بزرگسالی است، اگرچه ممکن است فردی که مبتلا به زونا شده آبله مرغان هم بگیرد، در صورتی که برای افراد سالمند به پرستار سالمند نیاز دارید میتوانید از سپید گستر پرستار حرفه ای استخدام کنید.
علائم آبله مرغان در بزرگسالان
معمولا علائم آبله مرغان بزرگسالان شبیه به علائم این بیماری در کودکان است، ممکن است بزرگسالان به دلیل ابتلا به بیماری زونا علائم شدید تری را تجربه کنند.
علائم بیماری آبله مرغان بزرگسالان که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم، معمولا یک تا سه هفته پس اینکه در معرض ویروس قرار بگیرید بروز می کنند.
- علائم زونا یا آبله مرغان در بزرگسالان شبیه به علائم آنفولانزا بوده و ممکن است احساس خستگی، تب، کاهش اشتها، بدن درد و سردرد داشته باشید
- مشاهده لکه های قرمز روی صورت و بدن از جمله قفسه سینه
- ترشح تاول ها
بایدها و نبایدهای غذا خوردن در آبله مرغان
در زمانی که در خون انسان آمینو اسید زیادی موجود باشد ویروس تبخال که در آبله مرغان وجود دارد، ظاهر می شود، برای مبارزه با این ویروس از غذاهای دارای لیسین باید استفاده کرد.
همچنین از غذاهایی که خصوصا جوش ها را تحریک می کنند باید اجتناب کرد.
| ✔️ غذاهایی که برای افراد مبتلا به آبله مرغان مفیدند | ❌ غذاهایی که افراد مبتلا به آبله مرغان باید از آن ها اجتناب کنند |
| ✔️ ماهی | ❌ غلات، آجیل و تخمه ها |
| ✔️ گوشت | ❌ میوه هایی همچون پرتقال، انگور، توت و گریپ فروت |
| ✔️ شیر و پنیر ارگانیک | ❌ شکلات و کافئین |
| ✔️ گلابی، سیب و آناناس |
❌ سیر و پیاز(البته این دو مورد به دلیل خاصیت ضد ویروسی خود در صورت استفاده به مقدار کم بلامانع است) |
آبله مرغان در بارداری
یکی از گروه های پر خطر که در معرض خطر ابتلا به بیماری آبله مرغان هستند زنان بار دار میباشند، بر اساس تحقیات این بیماری روی 3 زن از 1000 زن باردار تاثیر دارد، آبله مرغان مادر در حین بارداری میتواند هم برای مادر و هم جنین عوارض جدی داشته باشد.
تشخیص آبله مرغان
تشخیص آبله مرغان از طریق پزشکان با توجه به بثورات پوستی و تاول ها امکان پذیر است، امکان اطلاع از بیماری آبله مرغان به کمک تست های آزمایشگاهی از جمله آزمایش خون و کشت نمونه ضیعات پوستی وجود دارد.
روش درمان آبله مرغان
آبله مرغان در کودکان و بزرگسالان درمان خاص پزشکی ندارد، ممکن است پزشک برای کاهش بدن درد و سردرد و تسکین خارش پوست آنتی بیوتیک و آنتی هیستامین تجویز کند، درمان آبله مرغان در کودکان و بزرگسالان تنها از طریق سپری شدن دوره بیماری انجام می شود.
توجه نمایید بدون تجویز پزشک هرگز دارویی را مصرف نکنید، اما به یاد داشته باشید لازم است در طول دوره بیماری حتما به اندازه کافی آب و مایعات بنوشید تا بدن دچار کم آبی نشود، همچنین استفاده از کرم های آب رسان نیز می تواند مفید باشد و پوست را خنک کند.
برای کمک به کودک مبتلا به آبله مرغان چه کارهایی می توان انجام داد؟
این صحیح است که مدت زمان حضور این ویروس باید به اتمام برسد تا بیماری بهبود یابد اما با رعایت نکات زیر در کاهش علائم بیماری کودک خود می توانید به او کمک کنید تا او بیماری را بهتر سپری نماید، برخی از این نکات شامل موارد زیر اند:
- قرار دادن کمپرس آب سرد به روی جوش ها
- خنک نگه داشتن محل زندگی
- قرار دادن لوسیون با آنتی هیستامین به روی سطح جوش ها
- کوتاه نگه داشتن ناخن فرزندتان و استفاده از دستکش برای جلوگیری از خاراندن جوش ها
- استحمام با آب خنک
واکسن آبله مرغان
آبله مرغان واکسن دارد؛ از آنجایی که بیماری آبله مرغان در جهان ریشه کن شده است تزریق واکسن آن در برنامه واکسیناسیون کودکی نیست، معمولا تزریق واکسن آبله مرغان به کودکان و بزرگسالانی که در مقابل عوارض این بیماری آسیب می بینند توصیه میشود.
با توجه به نتایج تحقیقات تقریبا تزریق دو دوز واکسن آبله مرغان میتواند تا 98 درصد از ابتلا به آبله مرغان در کودکان و تا 75 درصد از ابتلا نوجوانان و بزرگسالان به این بیماری جلوگیری کند.
در نتیجه امکان ابتلا به بیماری آبله مرغان بعد از تزریق واکسن نیز وجود دارد، همچنین ممکن است فردی که در کودکی این واکسن را تزریق کرده است در تماس نزدیک با فرد مبتلا زونا به آبله مرغان مبتلا شود.
واکسن آبله مرغان برای چه کسی مناسب است
تزریق دو دوز واکسن آبله مرغان برای کودکان، نوجوانان و بزرگسالانی که تا به حال آبله مرغان نگرفته اند توصیه می شود، معمولا دوز اول واکسن این بیماری در 12 تا 15 ماهگی و دوز دوم آن در 4 تا 6 سالگی تزریق می شود.
واکسن آبله مرغان برای چه کسی مناسب نیست؟
توجه کنید افرادی که دارای شرایط زیر هستند نباید واکسن آبله مرغان را تزریق کنند:
- افرادی که دارای ضعف سیستم ایمنی بدن هستند
- افرادی که پس از تزریق دوز اول دارو آلژی جدی داشتند
- زنان باردار
- افرادی که آبله مرغان دارند باید تزریق واکسن را پس از بهبود کامل انجام بدهند.
پیشگیری از آبله مرغان
بهترین راه برای پیشگیری از ابتلا به بیماری آبله مرغان را میتوانیم واکسن آبله مرغان معرفی کنیم، با توجه به تحقیقات و نظرات افرادی که دو دوز این واکسن را تزریق کرده اند تا 98 درصد احتمال ابتلای مجدد وجود ندارد، در صورتی که افراد دو روز واکسن آبله مرغان را تزریق نکنند شدت بیماری آبله مرغان کاهش پیدا می کند.
آبله مرغان از چه طریقی منتقل می شود
ویروس بیماری آبله مرغان بسیار مسری بوده و به راحتی از افرادی که به آن مبتلا هستند به افرادی که واکسن آن را تزریق نکرده اند و یا به آن مبتلا نشده اند منتقل می شود، ویروس این بیماری از طریق تماس نزدیک با افراد مبتلا منتقل می شود.
در صورتی که یکی از اعضای خانواده به این بیماری مبتلا شوند احتمال ابتلای سایر اعضای خانواده تا 90% وجود دارد.
به طور کلی این بیماری از طریق لمس مستقیم ویروس انتقال پیدا می کند برخی از این راه ها عبارت اند از:
- تماس داشتن با بزاق شخص مبتلا به آبله مرغان بعنوان مثال عطسه و سرفه حاوی بزاق شخص مبتلا
- انتقال بیماری از طریق جفت به جنین از زنان باردار
- شیر دهی زنان باردار به کودک خود
این ویروس با قابلیت انتقال قوی، از 2 روز قبل از مشخص شدن جوش ها می تواند به سایرین منتقل شود.
عوارض آبله مرغان
معمولا آبله مرغون بیماری خفیفی است در صورتی که شدت این بیماری افزایش پیدا کند منجر به عورض زیر خواهد شد.
- عفونت های باکتریایی پوست، عفونت در بافت های نرم، استخوان ها، مفاصل یا جریان خون (سپسیس)
- کم آبی بدن
- پنومونی
- التهاب مغز (آنسفالیت)
- سندرم شوک سمی
- سندرم ری در کودکان و نوجوانانی که هنگام ابتلا به این بیماری آسپرین مصرف می کنند
- مرگ
برای آبله مرغان باید در چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
این بیماری در حالت عادی بیماری خطرناکی به شمار نمی رود و با استراحت و طی کردن دوران بیماری به اتمام می رسد اما در موارد حساس تر همانند موارد ذیل مراجعه به پزشک ضروری می باشد:
- افرادی که تا به حال واکسن آبله مرغان دریافت نکرده اند
- خانم های باردار
- افرادی که بدنشان از ایمنی پایینی برخوردار می باشد.
- مبتلایانی که تب آن ها بیش از 4 روز به طول انجامیده
- افرادی که به مشکلات تنفسی و یا سرفه شدید دچار شده اند
- افرادی که دچار استفراغ مداوم شده اند.
- مبتلایانی که دردهای شکمی زیاد برایشان پیش آمده
- اشخاصی که نواحی اطراف جوش هایشان بسیار گرم، حساس و یا قرمز شده
- افرادی که گردن آن ها دچار سفت شدگی شده است.
آبله مرغان میمونی چیست؟
آبله میمون یکی از بیماری هایی است که از 24 اردیبهشت 1401 در 12 کشور به سازمان WHO گزارش شده است، این بیماری تا کنونار مرگ و میر نداشته است، ویروس آبله میمونی از طریق حیوانات به انسان منتقل می شود و علائم آن شبیه به علائم آبله مرغان است تفاوت علائم آبله میمون و آبله مرغان در این است که جوش های پوستی آبله میمون بیشتر در صورت ظاهر می شوند اما جوش های آبله مرغان بیشتر در کمر و پشت ظاهر می شوند و درمان آبله میمونی 6 تا 13 روز طول می کشد.
سوالات متداول آبله مرغان
آبله مرغان چیست و چه علائمی دارد؟
آبله مرغان نوعی بیماری مسری است که ویروس واریسلا زوستر موجب ایجاد آن می شود، این بیماری هم در کودکان و هم در بزرگسالان مشاهده می شود اما در کودکان شایع تر است و در بزرگسالان شدت بیشتری دارد، علائم آبله مرغان جوش ها و تاول های پر آب است که خارش داشته و همراه با بدن درد، تب، سردرد و خستگی هستند.
مدت زمان خوب شدن آبله مرغان چند روز است؟
آبله مرغان در بزرگسالان و کودکان حدود ۱۰ تا ۲۱ روز طول می کشد، میانگین 14 برای بهبود این بیماری نیاز است.
آبله مرغان از چه طریقی منتقل می شود؟
آبله مرغان یک بیماری واگیر دارد است که به سادگی از افراد مبتلا به سایر افراد سرایت می کند.
آیا آبله مرغان در بزرگسالی خطرناک است؟
معمولا این بیماری در بزرگسالی شبیه به آبله مرغان در کودکی است، ممکن است شدت آن در بزرگسالی بیشتر باشد.
آیا آبله مرغان در بارداری خطرناک است؟
بر اساس تحقیقات بیماری آبله مرغان روی 3 زن از 1000 زن باردار تاثیر میگذارد آبله مرغان مادر در حین بارداری میتواند هم برای مادر و هم جنین عوارض جدی داشته باشد.
کامل و مفید بود ممنون
حرفتون خیلی عالیه
خواستم موسسه خدمات سپید گستر
سپید گستر را به همه کاربران معرفی کنم ،از بهترین ها هستند
برای جلوگیری از خارش دانه ها میتونیم از پماد ضد خارشی که برای گزیدگی توسط حشرات استفاده میشه، استفاده کنیم؟
عرض ادب و احترام خیر بهتره که پزشک علت دانه ها و خارش آن ها را تعیین کند
سلام ممنون از اطلاعات مفید شما واقعا مقاله خوبی بود.
سلام و عرض ادب و احترام، خیلی خوشحالیم از رضایت شما دوست عزیز