اسپاسم یا گرفتگی عضلات یکی از دردهای می باشد که به صورت غیر ممکن سراغ همه انسان ها می آید و در یک سری از قسمت های بدن مثل کتف، کمر و پا بیشتر است این درد باعث می شود که عضله بدن منقبض شود و چند دقیقه بدون حرکت باشد و در حالتی ممکن است این اتفاق بیافتد و مشکل خاصی پیش نمی آید تنها نمی شود از عضله استفاده کرد و درد زجر آوری دارد. در این مقاله با ما همراه باشید تا با علل، علائم و روش‌های درمان گرفتگی عضلات بدن بیشتر آشنا شوید.
انقباض چند عضله یا یک عضله بدن که به صورت غیر ارادی انجام شود به آن گرفتگی یا اسپاسم عضلانی می گویند که علت های مختلفی دارد که ممکن است بعد از ورزش این اتفاق بیافتد، اما روش های درمانی متفاوتی دارد که می توان به ماساژ درمانی نام برد و اگر بسیار حاد باشد با روش فیزیوتراپی این کار را انجام داد.
علت گرفتگی عضله یا اسپاسم عضله چیست؟
پزشکان گاهی قادر نیستند پاسخ این سوال که چه چیزی باعث گرفتگی عضلات شده است را پیدا کنند. در واقع اختلالات و بیماری‌های مختلفی وجود دارد که می‌توانند این علامت را در بدن ایجاد کنند. عواملی که ممکن است باعث گرفتگی عضلات شوند عبارتند از:
- افزایش سن: با گذشت زمان و بالا رفتن سن، توده عضلانی کاهش پیدا کرده و این مشکل می‌تواند فشار بیشتری بر عضلات شما وارد کند.
- کم آبی بدن: کاهش حجم مایعات بدن در حین ورزش کردن (به خصوص در گرما) می‌تواند باعث گرفتگی عضلات شود.
- کم کاری تیروئید: فعالیت کم این غده می‌تواند منجر به اسپاسم عضلات شود.
- کاهش سطح الکترولیت: کاهش سطح مواد معدنی مانند کلسیم یا پتاسیم در خون می‌تواند باعث گرفتگی عضله شود.
- مصرف دارو: مصرف برخی از داروها، از جمله سودوافدرین ممکن است گرفتگی‌های غیرارادی ایجاد کند.
- اختلالات عصبی: در موارد نادر، مشکلاتی مانند گیرافتادن رشته‌های عصبی یا آسیب نخاعی باعث فشردگی عصب شده و می‌تواند منجر به اسپاسم عضله شود.
- فشار فیزیکی: استفاده بیش از حد از ماهیچه‌ها در طول روز گاهی آنها را دچار اسپاسم می‌کند.
- بارداری: اغلب زنان باردار به دلیل کاهش الکترولیت در بدن، تغییر گردش خون و فشار وارده روی اعصاب که ناشی از رشد جنین است دچار گرفتگی عضلات پا می‌شوند.
- سفتی عضلات: گاهی کم تحرکی باعث انقباض غیرارادی عضلات خواهد شد.
انواع گرفتگی عضله
گرفتگی عضلات اسکلتی را می‌توان به چهار نوع عمده زیر طبقه‌بندی کرد:
- گرفتگی‌های واقعی
- گرفتگی‌های تتانی
- گرفتگی‌های انقباضی
- کرامپ های دیستونیک
این اسپاسم‌ها بر اساس علل مختلف و گروه‌های عضلانی که بر آنها تأثیر می‌گذارند طبقه‌بندی شده‌اند ما یک مقاله در مورد آتروز گردن در سالمندان نوشته ایم که می توانید آن را مطالع کنید.
علائم و نشانه‌های اسپاسم و گرفتگی عضلانی
بیشتر گرفتگی‌های عضلانی در عضلات پا، به ویژه در ساق رخ می‌دهند. افراد مبتلا به این انقباضات علاوه بر درد ناگهانی و شدید، ممکن است یک توده سفت از بافت عضلانی را زیر پوست خود احساس یا مشاهده کنند. گرفتگی عضلانی معمولا خود به خود درمان می‌شود و به ندرت آنقدر جدی است که نیاز به مراقبت‌های پزشکی داشته باشد. با این حال اگر اسپاسم عضلانی شرایط زیر را داشت بهتر است به پزشک مراجعه کنید:
- باعث ایجاد ناراحتی شدید شود
- با تورم پا، قرمزی یا تغییرات پوستی همراه باشد
- ضعف عضلانی به وجود بیاورد
- مکررا رخ دهد
- با استراحت بهبود پیدا نکند
- علت واضحی مانند فعالیت بدنی شدید برای آن وجود نداشته باشد
شایع‌ترین علل گرفتگی و اسپاسم عضلانی
گرفتگی عضلات دلایل مختلفی دارد. برخی از این گرفتگی‌ها ناشی از استفاده بیش از حد از عضلات هستند. این نوع اسپاسم معمولا در هنگام ورزش کردن رخ می‌دهد. آسیب‌های عضلانی و کم‌آبی بدن نیز می‌تواند باعث ایجاد اسپاسم شود. منظور از کم آبی بدن از دست دادن بیش از حد مایعات از طریق تعریق یا ادرار کردن است. کاهش سطح هر یک از مواد معدنی زیر در بدن که برای عملکرد ماهیچه‌ها ضروری هستند؛ ممکن است باعث گرفتگی عضلات شود:
- کلسیم
- پتاسیم
- سدیم
- منیزیم
کاهش جریان خون در پاها نیز علت دیگری برای ایجاد گرفتگی در این نواحی به خصوص هنگام ورزش کردن، راه رفتن یا شرکت در فعالیت‌های بدنی است. در برخی از موارد نیز یک وضعیت پزشکی می‌تواند باعث گرفتگی عضلات شود. این شرایط عبارتند از:
- فشرده شدن عصب نخاعی که هنگام راه رفتن یا ایستادن باعث گرفتگی عضلات پا می‌شود
- اعتیاد به الکل
- بارداری
- نارسایی کلیه
- کم کاری تیروئید
با این وجود گاهی اوقات نیز علت گرفتگی عضلات ناشناخته است.
روش درمان گرفتگی عضلات
برای درمان این عارضه، بهترین کار این است که به محض مشاهده اولین نشانه‌های اسپاسم، از کمپرس آب گرم یا سرد روی عضلات دردناک استفاده کنید. فقط کافیست که یک پارچه داغ یا سرد را روی محل درد بگذارید. اگر کیسه آب گرم یا پد یخ دارید نیز می‌توانید از آن استفاده کنید. کشش عضله آسیب دیده نیز می‌تواند درد ناشی از گرفتگی را کاهش دهد. به عنوان مثال اگر ساق پای شما گرفتگی دارد؛ می‌توانید پا را با دست خود به سمت بالا بکشید تا ماهیچه ساق پا کشیده شود.
اگر درد بهبود نیافت؛ سعی کنید از داروهای ضدالتهابی خارج از نسخه مانند ایبوپروفن استفاده کنید. کشش ملایم و ممتد عضلات نیز می‌تواند به کاهش درد کمک کند. گرفتگی عضلات می‌تواند خواب شما را مختل کند. اگر این اتفاق زیاد در خواب برای شما می‌افتد؛ بهتر است با پزشک در مورد تجویز داروهای شل‌کننده عضلات مشورت کنید. این داروها به شل شدن عضلات و آرام کردن اسپاسم کمک می‌کنند اگر شما وظیفه ای نگهداری از سالمند در منزل را برعهده دارید باید روش کنترل و درمان آن را بدانید.
کلام آخر
اسپاسم یا گرفتگی عضلات یکی از دردهای می باشد که به صورت غیر ممکن سراغ همه انسان ها می آید که علت های گوناگونی مانند پیری، مصرف دارو و… می باشد و روش درمانی متفاوتی دارد که بسیار حاد باشد از آمپول گرفتگی عضلات استفاده می کنند و اگر شما موردی را می دانید که به مقاله ما کمک می کند می توانید در نظرات با ما در میان بگذارید و میزان رضایت را بر حسب امتیاز برای ما وارد کنید.
راهنمایی خوبی بود ،سپاس
سلام و عرض ادب امیدوارم مطالعه مقاله کمک به شما کرده باشد