تست بینایی در کودکان و نوزادان!

اهمیت تست بینایی در کودکان و نوزادان

چگونه بفهمیم چشم نوزاد سالم است؟ با مطالعه این مطلب با روش‌ ها و زمان‌ هایی که باید بینایی کودک شما توسط چشم پزشک مورد بررسی قرار بگیرد آشنا خواهید شد همه والدین دوست دارند روند رشد فرزندانشان مثبت و بدون عارضه یا بیماری باشد. بنابراین برای رسیدن به این هدف، باید بررسی منظم سلامت چشم آنها نیز در نظر گرفته شود، اما از چه زمانی باید برای سنجش بینایی کودک اقدام کرد؟

به تأخیر نیانداختن معاینات چشمی ‌برای نوزادان، خردسالان و کودکان بسیار مهم است. زیرا عدم درمان برخی از مشکلات اولیه چشمی‌ می‌تواند بر بینایی کل دوران زندگی فرد تأثیر بگذارد. متوجه شدن زود هنگام یک مشکل بینایی می‌تواند از تبدیل یک مسئله جزئی که با روش‌های ساده قابل درمان است؛ به یک مسئله مهم و جدی که درمان آن نیز دشوار است جلوگیری کند.

از این رو چشم پزشکان تأکید می‌کنند که معاینات چشمی‌ صرفا برای دانستن اینکه فرزند شما به عینک احتیاج دارد یا خیر نمی‌باشد. سنجش بینایی کودک مانند سایر معاینات دوره‌ای منظم که توسط متخصص اطفال انجام می‌شود ضروری است. بنابراین معاینات بینایی نیز جزو مراقبت‌های پیشگیرانه مشکلات بینایی است.

بینایی در کودکان
بینایی در کودکان

مطلب مهمترین مزایای استخدام پرستار کودک را حتما مطالعه کنید.

تست بینایی سنجی نوزاد

تست بینایی نوزاد باید توسط پزشک متخصص و با استفاده از معاینات مختلف انجام شود. پزشک برای سنجش بینایی نوزاد ابتدا سابقه خانوادگی نوزاد را بررسی می کند. معمولاً نوزادانی که در خانواده آن ها بیماری های چشمی مثل دوبینی، آستیگماتیسم، آب مروارید، نزدیک بینی و… وجود دارد، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری های چشمی قرار دارند.

معمولاً پزشک برای تشخیص مشکل بینایی از تست نور استفاده می کند. پزشک با انداختن نور روی چشم نوزاد جمع شدن و تنگ شدن مردمک چشم را بررسی می کند. سپس پزشک لامپ را خاموش می کند و بعد از 30 ثانیه روشن می کند و مردمک چشم را بررسی می کند. پزشک در این زمان بررسی می کند که آیا مردمک دو چشم نوزاد دقیقاً هم زمان و مشابه هم جمع می شوند یا خیر. در تست های دیگر نیز حرکت چشم کودک، انحراف چشم ها، حرکات چشم به صورت دقیق توسط پزشک بررسی می شود.

تماس با خدمات پرستاری سپید گستر
تماس با خدمات پرستاری سپید گستر

انواع تست های غربالگری بصری نوزادان و کودکان

به نقل از chop - به منظور ارزیابی بینایی کودک، پزشک کودک شما شرح حال و فیزیکی شامل معاینه کامل چشم ها را انجام می دهد. همچنین انواع مختلفی از تست‌های بینایی وجود دارد که می‌توان از آن‌ها برای بررسی توانایی دیدن فرزندتان استفاده کرد. برخی از آنها را می توان در هر سنی استفاده کرد، در حالی که برخی از آنها بر اساس سن و درک کودک شما استفاده می شود.

تست بینایی نوزاد در منزل

سنجش بینایی نوزادان برای اطمینان از سلامت یک نوزاد کوچک اهمیت زیادی دارد. شما می توانید با استفاده از روش هایی ساده در خانه بینایی نوزاد را تست کنید و در صورتی که متوجه بروز مشکلی جدی شدید، نوزاد را نزد یک پزشک متخصص ببرید و از این موضوع مطمئن شوید. یکی از روش های تست بینایی نوزاد این است که انگشت خود را در فاصله 20 تا 25 سانتی متری چشم کوچک نگه دارید.

سپس دست خود را در فاصله 30 سانتی متری سر نوزاد تکان دهید و به چشم های نوزاد دقت کنید. نوزاد باید به چشم هایش انگشت شما را دنبال کند. معمولاً این تست برای نوزادان بیشتر از 4 هفته انجام می شود و نوزادی که بینایی او مشکلی ندارد به راحتی دستان را با نگاه خود دنبال می کند. اگر متوجه شدید که نوزاد به راحتی نمی تواند با نگاه خود دستان شما را دنبال کند، بهتر است برای اطمینان از عدم بروز مشکل حتماً از یک پزشک کمک بگیرید.

باید بدانید که تا قبل از سن 16 هفتگی هر یک از چشم های نوزاد به صورت مستقل حرکت می کند و این موضوع کاملاً طبیعی است. بعد از این سن چشم های نوزاد رفته رفته دید سه بعدی و هماهنگ پیدا می کند و او دیگر متوجه واکنش ها خواهد شد. در 24 هفتگی نوزاد باید نسبت به اسباب بازی ها، رنگ ها و حرکت آن ها به خوبی عکس العمل نشان دهد.

به طور کلی زیر نظر داشتن چشم ها و حرکات نوزاد می تواند به شما کمک کند تا هر چه زودتر مشکل بینایی نوزاد را شناسایی کنید و برای رفع آن اقدام نمایید.

بینایی در کودکان
بینایی در کودکان

زمان مناسب برای تست بینایی نوزاد

به طور کلی بینایی برخلاف شنوایی از 6 تا 8 ماهگی کامل می شود و نوزاد تازه در این سن می تواند دنیا را شبیه به آن چیزی که ما می بینیم، مشاهده کنند. تا قبل از این سن لازم است پزشک بیماری های چشمی و سالم بودن چشم ها را بررسی کند. در واقع نوزاد در همان روزها اولی که تازه متولد شده باید از نظر بینایی و سلامت چشم ها توسط پزشک معاینه شود.

در ابتدا پزشک ظاهر چشم ها، پلک ها، ترشحات چشم، حساسیت ها، بیماری های چشمی و سلامت غدد اشک را بررسی می کند. هر مشکل ظاهری در چشم نوزاد می تواند زمینه بروز مشکلات چشمی را فراهم کند. از آن جایی که هماهنگی چشم ها از 2 ماهگی آغاز می شود، بنابراین تست بینایی نوزاد در این سن اهمیت بیشتری دارد و پزشک باید چشم های نوزاد را بررسی کند که دچار مشکل نباشند.

مطالعات نشان می دهد که 6 ماهگی و پس از آن 3 سالگی بهترین زمان های تشخیص بیماری های مربوط به بینایی در نوزادان هستند که باید حتماً مورد توجه قرار بگیرند. توجه داشته باشید که ماه اول تولد بهترین زمان برای نجات نوزاد از نابینایی است و از همین رو اگر نوزاد شما نارش به دنیا آمده است باید در همان روزهای ابتدایی تولد حتماً از نظر بینایی و بیماری های چشمی نیز توسط پزشک معاینه شود.

نحوه چک کردن بینایی کودک در سنین مختلف

بینایی نوزاد تازه متولد شده تار است. اما سیستم بینایی کودک با گذشت زمان رشد می‌کند و در سال‌های نوجوانی کامل می‌شود. از این رو لازم است تا با غربالگری منظم چشم کودک در سنین پایین، از بینایی او محافظت کنید. 

مطلب بیماری نوزادان را حتما مطالعه کنید.

بینایی در کودکان
بینایی در کودکان

زمان بینایی سنجی کودکان

اولین غربالگری چشمی در 6 ماهگی

چشم پزشکان توصیه می‌کنند که کودکان از شش ماهگی اولین معاینه چشم خود را انجام دهند تا از رشد طبیعی چشم آنها اطمینان حاصل شود. برای چشم پزشک مهم است که در سیستم بینایی کودک 6 ماهه شما، حرکات و همترازی چشم و عضلات آن به طور صحیح در حال رشد باشد و هر دو چشم با هم فوکوس کنند.

به این منظور اپتومتریست مشکلات نزدیک‌بینی، دور‌بینی، آستیگماتیسم، حرکت و سلامت چشم‌های کودک را تست می‌کند.

در این معاینات انواع ناهنجاری‌ها از طریق بازتاب نور از مردمک چشم، بخش‌های خارجی شبکیه، ترازبندی چشم از طریق تابش نور به مردمک، حرکت چشم در دنبال کردن اجسام و تصاویر راه راه انجام می‌پذیرد. 

برخی از مشکلات بینایی که از اوایل کودکی شروع می‌شوند؛ در صورت شناسایی به راحتی قابل درمان هستند. اما نگرانی چشم پزشکان اغلب به این دلیل است که به علت جدی نگرفتن انجام سنجش بینایی کودک توسط والدین، این مشکلات به موقع شناسایی نشوند.

۶ تا ۱۲ ماهگی

در این مرحله کودکان باید مهارت‌های تشخیص فاصله‌ها و بررسی محیط اطراف خود را به درستی به دست ‌آورند. در این ماه‌ها انتظار می‌رود هماهنگی چشم، دست، پا و بدن کودک کامل شود و مهارت راه‌رفتن را کم‌کم بیاموزد.

یک اپتومتریست با تجربه به وسیله سرگرم ساختن کودکان و انجام معاینات بالینی از چشم او و همچنین بررسی بازتاب نور و هماهنگی حرکت هر دو چشم، بینایی کودک را به لحاظ مواردی مانند زیر بررسی خواهد کرد.

  • آستیگماتیسم
  • مسائل مربوط به ترازبندی چشم (استرابیسم)
  • سلامت شبکیه چشم
  • آب مروارید
  • مشکلات در تمرکز یا ردیابی اشیا (آمبلیوپی یا تنبلی چشم)
  • عفونت یا تحریک چشم
  • مجاری اشک 

مطلب انواع بازی با کودکان را حتما بخوانید.

بینایی در کودکان
بینایی در کودکان

سه سالگی

برای انجام سنجش بینایی کودک در این بازه سنی لازم نیست کودکان بتوانند بخوانند. بلکه تنها کافیست که اجسام را شناسایی کنند.

یک بینایی سنج کودک از وسایل مخصوص طراحی شده مانند اسباب بازی‌ها، چراغ‌ها و سایر تکنیک‌ها برای ارزیابی موثر عملکرد بینایی کودک، درک عمق، تمرکز و همکاری هر دو چشم او استفاده می‌کند. در این سن اپتومتریست موارد زیر را در چشم کودک بررسی می‌کند:

  • دید عمومی در هر دو چشم 
  • آزمایش عضله چشم
  • آزمایش هماهنگی چشم 
  • ارزیابی کلی سلامت قسمت جلو و پشت چشم

در این بازه سنی مشکلات بینایی در تمرکز و یا ردیابی اشیا که به دلیل آمبلیوپی یا تنبلی چشم است؛ به دقت چک می‌شود. این امر زمانی اتفاق می‌افتد که دید یک چشم کودک 20/20 بوده و دید چشم دیگر او بسیار ضعیف‌تر باشد.

چنانچه تنبلی چشم در حدود 3 سالگی درمان شود؛ بسیار نتیجه بخش خواهد بود. آموزش تقویت بینایی از طریق استفاده از عینک و یا بسته نگه داشتن یک چشم در ساعات معینی در طول روز، می‌تواند به بهبود بینایی چشم ضعیف‌تر کودک کمک کند.

اما اگر این بیماری به اندازه کافی زود تشخیص داده نشود؛ ممکن است بینایی کودک ضعیف باقی بماند و منجر به کم بینا شدن یک چشم کودک در آینده شود.      

در یک مطلب به موضوع واکسن کودکان پرداختیم که می توانید آن را مطالعه کنید.

بینایی در کودکان
بینایی در کودکان

 3 تا 5 سالگی

به یاد داشته باشید که آزمایش مناسب بینایی در سنین پایین برای اطمینان از اینکه کودک شما مهارت‌های بینایی لازم برای عملکرد خوب در مدرسه را دارد؛ امری حیاتی است. از 3 تا 5 سالگی کودک توانایی‌های بصری به دست آمده در دوران نوزادی خود را تقویت کرده و توانایی‌های جدیدی را کسب می‌کند. لازم است بدانید تقریبا 80 درصد یادگیری از طریق بینایی انجام می‌شود.

به همین دلیل بسیار مهم است که بینایی کودک یک بار در سنین 3 تا 5 سالگی، به خصوص قبل از شروع مدرسه بررسی شود. دید خوب همچنین برای ایجاد مهارت‌های حرکتی درست و همچنین ایجاد هماهنگی طبیعی چشم و دست ضروری است.

5 سال به بالا

در 5 سالگی کودکان باید از نظر بینایی و ترازبینی غربال شوند. نزدیک‌بینی شایع‌ترین مشکل در این گروه سنی است. این مشکل عموما با استفاده از عینک اصلاح می‌شود. یک چشم پزشک باید بینایی کودک را به لحاظ هماهنگی و تراز ماهیچه‌ای و سایر مشکلات چشمی ‌معاینه کند. کودکانی که تحت درمان با  هورمون رشد قرار دارند نیز باید قبل و حین درمان، آزمایش سنجش بینایی را انجام دهند.

برخی از روش های تست بینایی سنجی کودکان بزرگتر همانند کودکانبا سن پایین تر است اما به طور معمول شامل تست های اضافی مربوط به مهارت بصری است، این مهارت در یادگیری و خواندن و حتی در عملکرد ورزشی تاثیر گذار می باشد، مهارت های ذیل مواردی هستند که باید در طی معاینه چشم بررسی شوند:

  • دقت بینایی و توانایی دید در سه فاصله نزدیک، متوسط و دور
  • تمرکز چشم
  • توانایی ردیابی چشم
  • درک بصری
  • تشخیص و درک و حفظ
  • هماهنگی دست و چشم

ما یک مطلب با موضوع  دیابت در کودکان نوشتیم که می توانید آن را مطالعه کنید.

بینایی در کودکان
بینایی در کودکان

 روش انجام سنجش بینایی در کودکان خردسال

از آنجا که خردسالان توانایی تشخیص و تمیز دادنشان نسبت به کودکان نوپا بیشتر است؛ از این رو روش‌های سنجش چشم کودکان در آنها نیز متفاوت است. برخی از آزمایش‌های معمول چشم که برای کودکان خردسال به کار می‌روند شامل موارد زیر هستند:

  • نمادهای LEA برای کودکان خردسال مانند آزمایشات منظم چشم با استفاده از نمودارهای حروف است. با این تفاوت که نمادها در این آزمایشات به اشکالی مانند سیب، خانه، مربع و دایره تغییر پیدا کرده‌اند.
  • رتینوسکوپی آزمایشی است که شامل تاباندن نور به داخل چشم برای مشاهده انعکاس نور از پشت چشم (شبکیه) انجام می‌شود. این آزمایش کمک می‌کند تا عیوب بینایی کودک مانند هرگونه کدر شدن عدسی چشم (آب مروارید مادرزادی) و یا عیوب انکساری چشم قابل تشخیص باشد.
  • آزمایش تصویری نقطه تصادفی از الگوهای ویژه‌ای از نقطه‌ها و عینک‌های 3 بعدی برای اندازه‌گیری عملکرد همزمان هر دو چشم کودک شما استفاده می‌شود.
بینایی در کودکان
بینایی در کودکان

بیماری چشمی که در بینایی سنجی کودکان مشخص می شود

هر نشانه ای از عدم هماهنگی چشم ها، عدم تمرکز و بیماری های چشمی می تواند در بینایی نوزاد اختلال ایجاد کند. از همین رو زمانی که نوزاد مشکلی در عکس العمل ها نشان دهد، چشم های او به نور ها عکس العمل یکسان نشان ندهد و بیشتر با یک چشم به اطراف نگاه کند، می توان مشکوک بود که بینایی نوزاد دچار مشکل است.

در این شرایط پزشم با بررسی دقیق چشم ها و انجام تست های متنوع می تواند هر چه سریع تر به مشکل بینایی نوزاد پی ببرد و برای درمان آن اقدام کند معمولاً نوزادانی که سابقه بیماری های چشمی دارند، بیشتر با مشکلات بینایی روبرو می شوند. از همین رو بررسی سابقه بیماری های چشمی خانواده نیز در تشخیص بینایی نوزاد و کودک اهمیت زیادی دارد.

شما می توانید مقاله تنبلی چشم کودکان را مطالعه کنید.

مراقبت‌های قبل از کاهش بینایی کودک

حدود 10 درصد از کودکان پیش دبستانی دارای مشکلات چشمی ‌یا بینایی هستند. با این حال کودکان در این سن به طور کلی از مشکلات بینایی چشم خود شکایت نمی‌کنند. از این رو والدین باید مراقب علائمی ‌باشند که ممکن است نشان‌دهنده مشکل بینایی کودک باشد. برخی از این نشانه‌ها عبارتند از:

  • نزدیک نشستن به تلویزیون یا خیلی نزدیک نگه داشتن کتاب
  • چشمک زدن‌های پیاپی و بی‌دلیل
  • کج نگه داشتن سر
  • پوشاندن چشم با دست و یا مالش مکرر چشم
  • توجه نکردن کافی به اجسام و اشیاء 
  • چرخش چشم به داخل یا خارج 
  • حساسیت شدید به نور
  • مشکل در هماهنگی چشم، دست و بدن هنگام توپ بازی یا دوچرخه سواری
  • اجتناب از انجام فعالیتهای رنگ‌آمیزی، معماهای ترسیمی ‌و سایر فعالیتهای دقیق
  • قرمز بودن، خارش و آبریزش چشم‌ها

بنابراین چنانچه والدین، پرستاران و یا مربیان هر یک از این علائم را در کودک مشاهده کردند؛ لازم است برای مراجعه به دکتر بینایی سنجی در اسرع وقت اقدام کنند.

بینایی در کودکان
بینایی در کودکان

بینایی سنجی در کودکان هر چند وقت باید انجام شود؟

بررسی سلامت چشم و عملکرد بینایی مسئله ای است که باید مداوم کنترل و بررسی شود، در صورتی که کودک شما به اصلاح بینایی نیازی ندارد می توانید از برنامه ذیل استفاده کنید:

  • بین 6 الی 12 ماه
  • بین 2 الی 3 سال
  • بین 4 تا 5 سال
  • هر سال از 6 سالگی به بالا

لازم به ذکر است در صورتی که کودک شما دارای برخی مشکلات بینایی باشد، چشم پزشک معاینات مکرر را برای کودک شما تجویز خواهد کرد.

مراقبت‌های بعد از مشکلات بینایی

مانند بسیاری دیگر از شرایط مرتبط با سلامتی، چنانچه کودک شما دچار مشکلات بینایی شده است؛ لازم است تا اعضای خانواده همکاری و هماهنگی لازم را به جهت کمک به درمان و بهبود بینایی کودک انجام دهند.

بنابراین بهتر است والدین از همان ابتدا بر روی انجام درست موارد و روش‌های درمانی مانند عینک زدن، بسته نگه داشتن چشم و یا سایر روش‌های توصیه شده توسط چشم پزشک نظارت داشته باشند.

زیرا در بسیاری از موارد کودکان از انجام این روش‌‌های درمانی اجتناب کرده و میل به استفاده از ابزارهای اصطلاح بینایی ماند عینک را ندارند. شما می‌توانید با انجام روش‌هایی مانند تعیین جایزه و یا پرت کردن حواس کودک، آنها را به صورت غیر‌مستقیم ملزم به استفاده از آن ابزارها کنید. 

رعایت تمامی این نکات ذکر شده به شما کمک می‌کند تا از بینایی کودک خود محافظت کرده و بینایی سالم و کافی را برای زندگی آینده او محیا کنید.

بینایی در کودکان
بینایی در کودکان

هزینه سنجش بینایی کودکان

به طور کلی همه کودکان می توانند از خدمات رایگان بینایی سنجی استفاده کنند. این مرحله از بینایی سنجی معمولاً در مراکز دولتی و مراکز بهداشت انجام می شود و هزینه خاصی برای خانواده ها نخواهد داشت. برای انجام این تست خانواده ها می توانند کودک را به مراکز بهداشت محل خود ببرند و بینایی کودک را مورد سنجش قرار دهند.

به هر حال کودکانی که مشکل بینایی دارند و نیاز به تست های تشخیصی دارند، باید هزینه جداگانه پرداخت کنند. معمولاً هزینه سنجش بینایی با توجه به این که تست ها در چه مرکز و چه کلینیکی انجام می شود و هزینه دستمزد چقدر است و نوع تست چگونه انجام می شود، متفاوت خواهد بود.

سپید گستر بهترین پرستار کودک در منزل را با دانش و مهارت نگهداری از کودک در منزل به شما پیشنهاد می دهد. حتما با کارشناسان سپید گستر جهت مشاوره یا اطلاع از رزومه پرستاران تماس بگیرید.

تماس با خدمات پرستاری سپید گستر
تماس با خدمات پرستاری سپید گستر

امیدواریم مقاله بینایی در کودکان ، حاوی اطلاعات مفیدی برای شما بوده باشد.

انتشار یافته: 9
  1. سیدحسین زارع 2 سال قبل

    مطالب بی نظیر بود

  2. احسان فرد 1 سال قبل

    چگونه با پرستاران منتخب مصاحبه کنیم؟

  3. سیدحسین بهرامی 1 سال قبل

    پرستار مراقبتی همان پرستار سالمند است؟

  4. بهزاد فاطمی 1 سال قبل

    سپید گستر
    بیماری که همراه بیمار در بیمارستان هم باشه به مدت دو هفته دارید؟

  5. سجاد شمس 1 سال قبل

    خواستم ازتون تشکر کنم برای پرستار کودکم ایشون خیلی ماهرند و با وظایفشون آشنایی کامل دارن

  6. ترنم زارعی 8 ماه قبل

    کار بسیار خوبی هست سایت عالی دارید

  7. ترنم زارعی 8 ماه قبل

    کار بسیار خوبی هست

  8. مهتاب ضیغمی 8 ماه قبل

    معاینه چشم کودک را چه زمانی بهتر است انجام بدهیم؟

    1. sepidgostar 8 ماه قبل

      عرض ادب و احترام معاینه چشم کودک باید از 6 ماهگی تا 12 ماهگی انجام شود

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

لطفا نظرات و پیشنهادات خود را با رعایت موارد اخلاقی وارد نمایید