بیماری آب سیاه یا گلوکوم چشم در سالمندان

آب مروارید یا گلوکوم چیست؟ این بیماری یکی از شایع ترین بیماری هایی است که معمولا بعد از سن 65 سالگی به وجود می آید، این بیماری روی عصب چشم اثر می گذارد و بیماری فرد را تحت تاثیر قرار می دهد و باعث زیاد شدن فشار چشم می شود، بیشتر کسانی که این بیماری را دارند سالمند هستند ولی احتمال دارد کودکان هم به گلوکوم مبتلا شوند، شناختن علائم و نشانه های این بیماری برای کسی که از فرد سالمند مراقبت می کند، می تواند از خطرات بیشتر و آسیب زدن به بینایی فرد جلوگیری و پیشگیری کند، ولی دقیقا آب سیاه چیست و فرد مبتلا چه نشانه هایی دارد؟ در این مقاله هر چیزی نیاز است که درباره ی گلوکوم بدانید را توضیح داده ایم.

آب سیاه چشم یا گلوکوم چیست؟

در این بیماری چشمی بالا رفتن فشار چشمی باعث آسیب دیدن اعصاب بینایی فرد می شود، عصب های بینایی اطلاعات را به مغز منتقل می کنند، در نتیجه وقتی این عصب ها آسیب ببیند بینایی فرد کم می شود، هر چه قدر میزان این آسیب بیشتر باشد شدت پیدا کردن ضعف و مشکل در بینایی فرد هم به همان اندازه بیشتر خواهد بود، عصب هایی که به دلیل آب سیاه در چشم فرد خراب می شود، دیگر درمان نمی شود، به همین دلیل اگر اعضای خانواده و پرستار سالمند در منزل نشانه های این بیماری را بدانند، زودتر می توانند از بروز این مشکلات جبران ناپذیر پیشگیری کنند.

به شکل طبیعی در چشم انسان ها فشار مشخصی وجود دارد که اگر در چشم به هر دلیلی زیاد شود، عصب های بینایی تحت فشار قرار می گیرند، وقتی فشار زیاد شود رشته های عصبی شروع به خراب شدن می کنند و هرچقدر دیرتر جلوی این مشکل را بگیرید، عصب های بیشتری خراب می شود، اگر این بیماری درمان نشود احتمال دارد باعث از دست رفتن کامل بینایی افراد شود، یکی دیگر از بیماری های چشمی که در افراد سالمند رایج است آب مروارید یا کاتاراکت است.

این بیماری نوعی بیماری چشمی است که هم در افراد مسن به وجود می آید هم در کودکان، عصب بینایی فرد تخریب می شود و اگر آسیبی به چشم وارد شود دیگر ترمیم نمی شود، شما باید از این بیماری اطلاع داشته باشید تا بهترین تصمیم را درباره ی این بیماری بگیرید.

گلوکوم

به نقل از healthline – گلوکوم یک بیماری چشم است که می تواند به عصب بینایی شما آسیب برساند. عصب بینایی اطلاعات بصری را از چشمان شما به مغز شما می دهد. گلوکوم معمولاً ، اما نه همیشه ، نتیجه فشار زیاد غیر طبیعی در چشم شما است. با گذشت زمان ، افزایش فشار می تواند بافت عصبی بینایی شما را از بین ببرد ، که ممکن است منجر به از بین رفتن بینایی یا حتی نابینایی شود. اگر زود گرفتار شود ، ممکن است بتوانید از از بین رفتن بیشتر بینایی جلوگیری کنید.

انواع مختلف آب سیاه را بشناسیم

این بیماری دارای 2 نوع متفاوت است، بعضی اوقات این بیماری در اثر ضربه، فشار، انجام جراحی های چشمی و … به وجود می آید و بعضی اوقات ریشه ژنتیکی و محیطی دارد، هنوز دلیل به وجود آمدن این مشکل کاملا مشخص نیست ولی به طور کی دو نوع مختلف دارد.

1.گلوکوم زاویه بسته

به قسمتی از چشم که میان عنبیه و قرنیه قرار دارد زاویه ی چشم گفته می شود، در  قسمت جلوی چشم نیز مایع شفافی در حرکت است که از زاویه چشم خارج می شود، حال اگر زاویه چشم بسته شود و مایع داخل چشم نتواند خارج شود، فشار چشم زیاد می شود، در این شرایط است که می گویند افراد به گلوکوم زاویه بسته مبتلا شده اند.

2.گلوکوم زاویه باز

در صورتی که ابتلا به گلوکوم در اثر بسته شدن زاویه چشم ایجاد نشود و سلول های زاویه چشم دچار نارسایی شوند، به آن گلوکوم زاویه باز می گویند، این نوع بیماری معمولاً در افراد  بالای 40 سال به وجود می آید و در افراد نزدیک بین رایج تر است، معمولاً گلوکوم زاویه باز در مراحل اولیه بدون علامت است و زمانی که پیشرفت کند و منجر به اختلال در بینایی شود، فرد متوجه خواهد شد. 

نشانه و علائم آب سیاه چشم

یکی از بهترین روش ها برای درمان این بیماری شناخت زود این بیماری است، بنابراین همان گونه که گفته شد آشنا بودن پرستار سالمند با علائم و نشانه های این بیماری به بیمار کمک می کند تا بیمار هر چه زودتر برای درمان خود اقدام کند، این بیماری به شکل های گوناگونی بروز می کند، خوب است بدانید که شایع ترین نوع این بیماری که POAG نام دارد، اصلا علامت خاصی ندارد، در واقع فرد اول فقط دید در قسمت های کناری را از دست می دهد و به همین دلیل معمولا این بیماران متوجه این علامت نمی شوند و به آن توجه نمی کنند، برای همین این بیماری همچنان بدون درمان می ماند و احتمال دارد به طور کامل به اعصاب آسیب بزند.

برای جلوگیری از این موضوع لازم است که افراد سالمند به طور مرتب معاینات چشمی انجام دهند تا در صورتی که علائم خاصی ندارند، پزشک به سرعت بیماری را شناسایی کند و برای درمان اقدام نمایند، اما برخی افراد نیز در زمان ابتلا به گلوکوم با علائم مشخصی روبرو می شوند، در ادامه به برخی از این علائم بیماری آب سیاه اشاره شده است.

• دید افراد تیره می شود
  
• در چشم ها احساس درد می کنند
• سردرد شدید
• حالت تهوع و استفراغ به همراه درد چشم
  
• دیدن دایره های رنگین کمانی در اطراف چراغ های روشن
• کم شدن بینایی به شکل آرام آرام
  

دلایل آب سیاه یا گلوکوم چیست؟

در قسمت پشت چشم ما مایعی شفاف به نام زلالیه وجود دارد که جلوی چشم را در بر گرفته و بعد از راه مجاری موجود در بخش قرنیه و عنبیه چشم را ترک می کند، در صورتی که این مجاری دچار گرفتگی شوند و یا اینکه مسدود شوند، فشار داخل چشم افزایش پیدا می کند و این افزایش فشار چشم است که منجر به آسیب دیدن اعصاب بینایی می شود، برخی از عوامل افزایش فشار چشم عبارت اند از:

• بالا بودن فشار خون
• محصور شدن ترشحات درون چشم
• کم شدن و یا عدم جریان خون در عصب بینایی
• برخی از داروها همانند کورتیکواستروئیدها
• دوربینی یا نزدیک بینی شدید

راه های تشخیص آب سیاه چگونه است ؟

اگر این بیماری زود تشخیص داده شود می تواند برای کم شدن خطر های این بیماری اثر بگذارد، اگر پرستار سالمند هستید باید اگر فرد سالمند دید و بینایی اش کم شد او را به پیش پزشک ببرید و یا با دیدن علائم بیماری هر چه زودتر مقدمه های درمان بیماری را فراهم کنید، بهترین راهی که می توان با آن این بیماری را تشخیص داد معاینه چشم توسط پزشک متخصص است، در بعضی اوقات توجه نکردن به علائم باعث می شود تا بیماری فرد به راحتی تشخیص داده نشود، به همین خاطر اگر پرستار سالمند هستید یا از فرد سالمند مراقبت می کنید نیاز است تا به صورت مرتب حتما پزشک را برای معاینه چشم به پیش متخصص ببرید.

چه افرادی در خطر آب سیاه هستند؟

هر چند که آب سیاه یا گلوکوم یک بیماری غیر قابل پیش بینی است، اما به هر حال همه افراد با بالا رفتن سن در معرض این مشکل قرار دارند، معمولاً افراد مبتلا به دیابت، فشار خون و بیماری های قلبی بیشتر از سایر افراد در معرض گلوکوم قرار دارند، حتی گاهی اوقات افرادی که فشار خون پایینی هم دارند، به آب سیاه مبتلا می شوند، این موضوع به دلیل تاثیرات منفی فشار پایین بر اعصاب بینایی اتفاق می افتد.

درمان آب سیاه چشم

در بیماری آب سیاه یا گلوکوم بعد از آسیب به اعصاب بینایی هیچ راهی برای درمان گلوکوم و ترمیم اعصاب وجود ندارد، بهترین راه درمان این بیماری جلوگیری و پیشگیری از پیشرفت بیماری است، به عنوان پرستار سالمند و فردی که وظیفه نگهداری از سالمند را بر عهده دارد باید هر چه سریع تر فرد را برای درمان آماده کنید تا بیماری موجب از بین رفتن بینایی فرد نشود، معمولاً برای درمان گلوکوم زاویه بسته درمان با استفاده از قطره های چشمی آغاز می شود، در صورت پیشرفت بیماری و عدم درمان با قطره چشمی، فرد باید لیزر یا عمل جراحی انجام دهد، برای درمان گلوکوم مادرزادی یا زاویه بسته نیز معمولاً یکی از روش های جراحی استفاده می شود.

عوارض پس از جراحی گلوکوم یا آب سیاه چشم

عمل آب سیاه چشم عمل خطرناکی نیست اما ممکن است مثل بقیه جراحی ها عوارضی به دنبال داشته باشد، یکی از این عوارض پس از جراحی آب سیاه قرمزی چشم و چشم درد می باشد که معمولا پس از چند روز از بین خواهد رفت، اما در موارد نادری هم احتمال عوارض جدی تری وجود دارد که یکی از آن ها آب مروارید یا کاتاراکت می باشد.

گلوکوم چشم در کودکان

گلوکوم در کودکان معمولاً ریشه ارثی دارد، در واقع کودکانی که بیماری گلوکوم دارند، معمولاً با این اختلال به دنیا می آیند، این موضوع در اثر اختلالاتی که در سلول های زاویه چشم وجود دارد ایجاد می شود و در برخی مواقع نیز ابتلای کودک به برخی بیماری ها سبب بروز این مشکل می گردد و باید پرستار کودک یا والدین به این موضوع توجه کنند.

ما در یک مقاله به موضوع بینایی کودکان و نوزدان پرداختیم که می توانید آن را مطالعه کنید.

جمع بندی نهایی

آب سیاه یک بیماری جدی در افراد سالمند است که بهترین روش درمان آن به موقع تشخیص دادن علائم آن است، اگر از سالمند نگهداری می کنید یا پرستار سالمند هستید، خوب است معاینات مرتب چشمی را در برنامه خود بگذارید، مراقب بروز علائمی مثل درد در چشم، سر و بینایی افراد مسن باشید و هر چه زودتر برای درمان بیماری به فرد سالمند یاری برسانید، در صورت نیز به پرستار کودک با موسسه خدماتی سپید گستر تماس بگیرید.