در ایران اولین مرحله تزریق واکسن کودکان در هنگام تولد نوزاد و قبل از ترخیص شدن از بیمارستان انجام می‌شود. برای آگاهی از جدول زمان بندی سن و نوع واکسن کودک ادامه مطلب را مطالعه نمایید.
واکسیناسیون کودکان یکی از مهم‌ترین راه‌های جلوگیری از ابتلای کودکان به برخی از بیماری‌های خطرناک است. در این روش بدن کودک به صورت کنترل شده در معرض میکروب و یا ویروس ضعیف شده قرار می‌گیرد.
سپس سیستم دفاعی بدن کودک، آن ویروس را شناسایی کرده و با آن مبارزه می‌کند. از این طریق پادزهر یا آنتی بادی در بدن کودک ساخته می‌شود. در واقع واکسن کودک کمک می‌کند تا بدن او با ابتلا خفیف به آن بیماری، پس از بهبودي كامل براي يك مدت طولاني یا به عنوان دیگر تا آخر عمر در برابر آن عامل بیماری زا، مصونيت پیدا کند.
همانطور که می‌دانید واکسن حاوی نوع کشته شده و یا ضعیف شده میکروب و یا عامل بیماری زا مشابه آن است. از آنجا که سیستم دفاعی بدن به گونه‌ای است که اگر انسان يك بار به برخی از بیماری‌ها دچار شود؛ مادام العمر در برابر آن مصونيت پيدا مي‌كند. از این رو باید تزریق برخی از واکسن‌ها یک مرتبه و برخی دیگر به لحاظ روند اثربخشی آنها در چندین نوبت تزریق شوند.
اما این روزها به دلیل شرایط خاص اپیدمی بیماری کووید ۱۹ امکان مراجعه خانواده‌ها به مراکز درمانی و خانه‌های بهداشت جهت تزریق واکسن کودک، دغدغه خاطر زرگی برای والدین ایجاد کرده است. از سویی کودکان در سنین مختلف نیازمند دریافت واکسن به صورت منظم و پیوسته می‌باشند.
پس ناچارا والدین برای تزریق واکسن کودک دو ماهه، تزریق واکسن کودک چهار ماهه، تزریق واکسن کودک ۶ ماهه، تزریق واکسن کودک ۱۲ ماهه، تزریق واکسن کودک ۱۸ ماهه و در نهایت تزریق واکسن کودک ۴ تا ۶ ساله خود، باید به این مراکز مراجعه کنند. جای بسی خوشحالی است که بگوییم در شرایط حساس و خطرناک فعلی، حضور مراکز مراقبتی و بهداشتی در کنار خانواده‌ها این امکان را برای والدین فراهم آورده است تا واکسن کودک در منزل به آنها تزریق شود.
در ادامه سعی می‌کنیم تا با ذکر جدول واکسن کودک، زمانبندی و نوع واکسن را به والدین یادآوری نماییم. از این رو اگر به تازگی پدر یا مادر شده‌اید و یا قرار است به زودی این اتفاق شیرین در زندگیتان رخ دهد؛ حتما نگاهی به جدول واکسیناسیون جدید که از سوی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی اعلام شده است؛ بیاندازید.
جدول زمان بندی تزریق واکسن کودک در ایران
در ایران وزارت بهداشت بر اساس تحقیقات جهانی لیستی از سنین کودک و نوع واکسن مورد نیاز آنها را تعیین و مشخص می‌کند. بر این اساس اولین واکسن کودک در هنگام تولد نوزاد در بیمارستان و قبل از ترخیص شدن کودک انجام می‌شود. جدول زمان بندی سن و نوع واکسن کودک در ایران به شرح زیر می‌باشد.
جدول زمانبندی واکسیناسیون کودکان و نوزادان
| سن کودک | نوع واکسن |
| بعد از تولد و قبل از مرخص شدن از بیمارستان | واکسن ب ث ژ (BCG)
واکسن خوراکی فلج اطفال (OPV) واکسن تزریقی هپاتیت ب – اولین تزریق |
| دو ماهگی |
واکسن سه گانه تزریقی دیفتری، کزاز و سیاه سرفه واکسن خوراکی فلج اطفال (OPV) واکسن تزریقی هپاتیت ب – دومین تزریق |
| چهار ماهگی |
واکسن سه گانه تزریقی دیفتری، کزاز و سیاه سرفه واکسن خوراکی فلج اطفال (OPV) |
| شش ماهگی | واکسن سه گانه تزریقی دیفتری، کزاز و سیاه سرفه
واکسن خوراکی فلج اطفال (OPV) واکسن تزریقی هپاتیت ب – سومین تزریق |
| دوازده ماهگی | واکسن تزریقی سرخک، سرخچه و اوریون (MMR) |
| هجده ماهگی |
واکسن سه گانه تزریقی دیفتری، کزاز و سیاه سرفه (DTaP) واکسن خوراکی فلج اطفال (OPV) |
| 4 تا 6 سالگی |
واکسن سه گانه تزریقی دیفتری، کزاز و سیاه سرفه واکسن خوراکی فلج اطفال واکسن تزریقی سرخک، سرخچه و اوریون (MMR) |
نکته:
- در نوزادان نارس و نوزادنی که دارای وزنی کمتر از 2 کیلوگرم هستند؛ برنامه واکسن هپاتیت B در چهار نوبت بدو تولد، یک ماهگی، دو ماهگی و شش ماهگی انجام می‌گیرد.
در چه شرایطی واکسن کودک تزریق نمی‌شود
در برخی از شرایط، کودکان و یا نوزادان به لحاظ شرایط جسمی خاص و یا برخی از بیماری‌ها کاندیدای دریافت واکسن کودک نمی‌باشند. از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کودک دچار بیماری اختلال در سیستم ایمنی باشد.
- اگر کودک مبتلا به نوع خاصی از سرطان‌ها و بیماری‌ها باشد.
- زمانی که کودک دارویی مصرف کند که بدن او توان مقابله با عفونت را نداشته باشد.
- اگر کودک به نوبت اول تزریق واکسن واکنش شدیدی نشان بدهد.
در برخی از موارد بالا با تشخیص پزشک یا واکسن تزریق نمی‌شود و یا واکسن مخصوص تزریق می‌شود. در هر صورت لازم است تا والدین با پزشک کودک یا پرستار کودک خود مشورت کنند.
عوارض جانبی تزریق واکسن کودک
هر واکسنی می‌تواند به موازات اثرات مطلوب و مثبت در کودکان، عوارض جانبی احتمالی خاص خود را داشته باشد. برخی از آنها مانند بی قراری، تب خفیف، بی حالی و درد در ناحیه تزریق می‌توانند جزو عوارض شایع و بی‌خطر تزریق واکسن می‌باشند. اما در برخی موارد که در زیر به آنها اشاره خوهیم کرد لازم است تا والدین حتما به پزشک مراجعه کنند.
بیشتر بخوانید: علت دیابت در کودکان
عوارض جدی تزریق واکسن کودک
- ورم
- مشکلات تنفسی
- بثورات پوستی
- تب بالا و شدید
- عفونت در محل تزریق
- و سایر واکنش‌های آلرژیک شدید
در صورت مشاهده هر یک از موارد بالا به والدین توصیه می‌شود سریعا به یک مرکز درمانی مراجعه نمایند. همچنین برای بهبود و اتیام عوارض شایع و بی‌خطر تزریق واکسن کودک بهتر است از راهکارهایی مانند موارد زیر استفاده کنید:
- در هنگام تزریق واکسن حضور پدر و مادر در کنار کودک شرایط روحی مساعدتری را در او ایجاد می‌کند.
- درباره استفاده از مسکن قبل و بعد از تزریق واکسن، حتما با پزشک معالج کودک و یا کارشناسان مرکز بهداشتی مشورت کنید.
- در هنگام تزریق و یا بعد از آن لباس راحت و آزاد به کودک و یا نوزاد بپوشانید.
- از آنجا که بعد از تزریق واکسن ناحیه تزریق دردناک می‌باشد؛ سعی کنید در هنگام بغل کردن نوزاد، آن قسمت را تحت فشار قرار ندهید.
- با مشورت پزشک و یا کارشناس بهداشت، برای بهبود التهاب محل تزریق، می‌توانید از کمپرس سرد و یا گرم استفاده کنید.
- حتما در هنگام تزریق یکی از لوازمی‌که کودک به آن وابستگی دارد مانند شیشه شیر، پستانک و عروسک را با خود به همراه داشته باشید.
در پایان هرگز فراموش نکنید تزریق واکسن کودک یک پروسه جدی در حفظ سلامت او در آینده است. از این رو اگر فکر می‌کنید با این کار کودک خود را آزرده می‌کنید؛ با امید به سلامتی او در آینده از ابتلا به انواع بیماری‌های ویروسی و میکروبی که دانشمندان سالیان طولانی برای کشف واکسن آنها زحمت کشیده‌اند؛ از پس این مهم برآیید و روحیه خود را حفظ کنید.
پرستار کودک در منزل، یکی از وظایفی که دارد این است که به واکسن کودک توجه کند و همیشه جدول واکسن کودک را در اختیار داشته باشد تا زمان واکسن زدن کودک فراموش نشود.
سپید گستر خدمات پرستاری و مراقبت از کودک را با بهترین و مجرب ترین پرستاران ارائه می دهد. حتما با کارشناسان جهت مشاوره یا پرسیدن سوالات خود تماس بگیرید.
اشتراک گذاری
0 Comments