بیماری فشار خون

بیماری فشار خون بالا متاسفانه یکی از بیماری‌های شایع قرن اخیر می‌باشد که به دلیل داشتن نشانه‌ها و علائم خفته، گاها افراد دیر متوجه ابتلاء به آن می‌شوند.

بیماری فشار خون یا پرفشاری خون Hypertension که گاهی به آن پرفشاری شریانی نیز گفته می‌شود؛ یک بیماری مزمن قلبی و عروقی است که در آن فشار خون در شریان‌ها بالا می‌رود. به دنبال این افزایش فشار، قلب باید برای حفظ گردش خون در رگ‌ها شدیدتر از حالت طبیعی فعالیت کند. شریان‌ها خون را از قلب به سایر قسمت‌های بدن منتقل می‌کنند. بنابراین خون بیشتر و با فشار بیشتری به اندام‌ها وارد می‌شود. این عامل در مواردی مانند شریان‌های مغز، خطر پارگی عروق و خونریزی مغزی را افزایش می‌دهد. فشار خون به طور معمول در طول روز بالا و پایین می‌رود. اما اگر برای مدت طولانی بالا بماند می‌تواند به قلب آسیب برساند و مشکلات جدی برای سلامتی ایجاد کند. فشار خون بالا، که بیماری فشار خون نیز نامیده می‌شود؛ در واقع به معنی فشار خون بالاتر از حد طبیعی است. 

فشار خون معمولا با دو مقیاس اندازه‎گیری می‌شود. اولین مقیاس، سیستولیک یا فشار عروق خونی در هنگام انقباض یا تپش قلب (ضربان) را نشان می‌دهد. عدد دوم نیز دیاستولیک یا همان فشار موجود در رگ‌ها هنگام استراحت قلب (بین ضربان‌ها) را نشان می‌دهد.

از این رو بیماری فشار خون بالا یک مشکل جدی پزشکی است که به طور قابل توجهی خطر ابتلای افراد به بیماری‌های مهلک قلبی، مغزی، کلیوی و… را افزایش می‌دهد. 

تخمین زده می‌شود که حدود 1.13 میلیارد نفر در سراسر جهان مبتلا به فشار خون بالا باشند که بیشتر آنها (حدودا دو سوم) در کشورهای کم درآمد و یا با درآمد متوسط ​​زندگی می‌کنند. طبق آمارهای منتشر شده از سوی سازمان بهداشت جهانی در سال 2015، از هر 4 مرد 1 نفر و از هر 5 زن 1 نفر مبتلا به بیماری فشار خون بالا است. 

بیماری فشار خون بالا چیست؟

همانطور که اشاره کردیم فشار خون شامل دو مقیاس سیستولی و دیاستولی است که وابسته به شرایط ماهیچه قلب در حالت انقباض (سیستول) یا استراحت (دیاستول) می‌باشند. فشار خون سیستولی معمولا به فشار خونی که در سرخرگ‌ها است گفته می‌شود و فشارخون دیاستولی به فشارخون وریدی مشهور است. بر اساس آخرین دستورالعمل طبقه‌بندی فشار خون، در حالت طبیعی و عادی فشار خون سیستولی یا حداکثر فشار خون باید بین ۹۰ تا ۱۱۹میلی‌متر جیوه و فشار خون طبیعی دیاستولی یا حداقل فشار خون بین ۶۰ تا ۸۰ میلی‌متر جیوه باشد. 

بر این اساس اگر فردی دارای فشار سیستول خون ۱۲۰ الی ۱۲۹ میلی‌متر جیوه و زیر ۸۰ دیاستول باشد فرد دارای فشار خون افزایش یافته یا مرحله پیش فشار خون می‌باشد. در صورتی که فشار خون در فردی برابر یا بیش از ۱۳۰ بر روی ۸۰ میلی‌متر جیوه باشد؛ فرد در مرحله اول بیماری فشار خون قرار دارد. چنانچه فشار سیستول خون در فردی بیشتر از۱۴۰میلی متر جیوه یا ۹۰ دیاستول باشد؛ در مرحله دو بیماری فشار خون بالا است.  قابل ذکر است که مطالعات و تحقیقات بررسی شده نشان داده‌اند که اگر فردی در مرحله اول بیماری فشار خون بالا (۱۳۰ الی ۱۳۹) باشد؛ اولویت درمان برای او، اصلاح شیوه زندگی می‌باشد. عواملی مانندکاهش وزن، کنترل استرس و… از اقدامات لازم برای درمان بیماری این افراد است.

مقاله 10 نوع بیماری شایع در سالمندان را حتما بخوانید.

علائم بیماری فشار خون بالا

بیماری فشار خون بالا به دو دسته اولیه و ثانویه تقسیم می‌شود. در دسته اول علت فشار خون بالا مشخص نیست و به صورت زمینه‌ای در فرد وجود دارد. در فشار خون ثانویه افزایش فشار خون به دنبال یک بیماری دیگر اتفاق می‌افتد و آن بیماری را می‌توان به عنوان علت افزایش فشار خون در نظر گرفت. در این شرایط با کنترل بیماری اصلی، پرفشاری خون نیز به صورت مناسب‌تری کنترل می‌‌شود.

افرادی که مبتلا به بیماری فشار خون اولیه هستند؛ ممکن است سال‌ها بدون علامت باشند و از بیماری خود اطلاعی نداشته باشند. آنها زمانی متوجه بیماری خود می‌شوند که دچار علائمی ‌مانند سردرد، تاری و اختلال دید، درد قفسه سینه، سرگیجه و تنگی نفس به هنگام فعالیت و… شوند. به همین علت بیماری فشار خون  بالا را قاتل خاموش می‌نامند. لذا تنها راهی که می‌توان در زمان مناسب به این بیماری پی برد؛ اندازه‌گیری دوره‌ای و منظم فشار خون به وسیله دستگاه فشارسنج استاندارد و دقیق است.

بر این اساس هنگامی‌که علائم این بیماری بروز می‌کند؛ می‌تواند شامل سردردهای بی‎دلیل هنگام صبح، خون دماغ شدن، نامنظم شدن ضربان قلب، تغییرات بینایی و وزوز گوش باشد. فشار خون شدید می‌تواند باعث خستگی، حالت تهوع، استفراغ، گیجی، اضطراب، درد قفسه سینه و لرزش عضلات شود. البته بروز هر یک این علائم نمی‌تواند دلیل قطعی بالا بودن فشارخون باشد. زیرا هزاران بیماری و علت دیگر نیز وجود دارد که می‌توانند علائم این چنینی در افراد به وجود بیاورند. بنابراین تنها راه تشخیص بیماری فشار خون بالا، اندازه‌گیری فشار خون توسط یک متخصص به شکل منظم و متناوب است.

روش‌های درمان بیماری فشار خون بالا

پزشکان می‌توانند با استفاده از موارد زیر فشار خون افراد را در حد مطلوبی حفظ کنند.

• پیشنهاداتی برای تغییر سبک زندگی افراد
• داروها

بهترین نتیجه برای هر شخص متفاوت است. بنابراین برای تصمیم‌گیری در مورد درمان با یک پزشک متخصص در این زمینه صحبت کنید.

مقاله مهمترین افت فشار خون در سالمندان را حتما مطالعه کنید.

تغییر سبک زندگی برای کاهش فشار خون

این تغییرات در سبک زندگی می‌تواند به جلوگیری و کاهش فشار خون بالا کمک کند:

• مقدار نمکی که می‌خورید را کاهش دهید و یک رژیم غذایی سالم داشته باشید.
• از مصرف الکل اجتناب کنید. 
• اگر اضافه وزن دارید به کاهش وزن خود فکر کنید.
• به طور منظم ورزش کنید.
• مصرف کافئین را کاهش دهید.
• سیگار نکشید.

البته ناگفته نماند که برخی از افراد مبتلا به بیماری فشار خون ممکن است نیاز به مصرف یک یا چند دارو برای جلوگیری از افزایش بیشتر فشار خون و کنترل بیماری خود داشته باشند. در این صورت پزشک متخصص حتما آنها را تجویز خواهد کرد.

در نهایت سعی کنید با ایجاد تغییر در سبک زندگی‌تان و بهتر کردن آن، شانس ابتلا به فشار خون بالا را کاهش دهید و در صورت ابتلا به بیماری فشار خون بالا، به کاهش فشار خون خود کمک کنید.

سپید گستر، مرکز پرستاری در منزل، نگهداری از کودک و نگهداری از سالمندان در منزل را توسط پرستاران با تجربه کودک و پرستار سالمند، برای افرادی که مشغله دارند و زمان کافی برای پرستاری از بیمارشون یا کودکشون یا سالمندشون ندارند ارائه می دهد. همین حالا با کارشناسان سپید گستر برای مشاوره تماس بگیرید.